Veel potentie, nog te weinig resultaat

Drie sterren betekent volgens Goodreads 'I liked it', dus dat dekt de lading wel. Waarom 'like' ik het boek? Allereerst omdat het een uniek kijkje in de keuken van een conservatief Turks/islamitisch gezin in Nederland geeft en de bijkomende worstelingen. Je hoort daar zo nu en dan wel eens iets over, maar in dit boek spreekt het totalitaire karakter van die cultuur wel heel duidelijk. Een heel beklemmend gevoel.

Wat verder erg aardig is, is dat de schrijfster een zeer hoge begaafdheid heeft in de Nederlandse taal. Ze strooit met schitterende volzinnen en betekenisvolle one-liners. Toch vroeg ik me geregeld af of het nu echt nodig was om op die manier te schrijven. Het voelde af en toe als een exercitie van haar taalbeheersing. Dat is niet gek wanneer duidelijk is dat de schrijfster een studente Nederlands is aan de VU in Amsterdam. Dus wellicht wilde ze met dit boek simpelweg indruk maken op haar professor.

Of misschien wilde ze met haar rijke taalgebruik laten zien hoe goed ze wel niet geïntegreerd is in de Nederlandse maatschappij. Ik weet niet wat haar beweegredenen waren. Wat ik wel weet is dat haar dialogen vaak heel erg onnatuurlijk waren. Bijvoorbeeld toen ze een groepje Turkse en Marokkaanse scholieren in tijdens een schoolreisje met elkaar in dialoog liet raken, wat resulteerde in een heel gekke mix van straattaal en oud-Nederlandse uitdrukkingen en gezegdes.

Verder hadden haar dialogen verdacht veel weg van monologen waarin vooral de schrijfster zelf aan het woord was. Dat deed ze dan niet op een manier zoals bijvoorbeeld Cicero het dialoog gebruikte als vehikel om nuance in de inhoud aan te brengen. In dit boek waren het meestal letterlijk monologen van enkele bladzijdes lang, waarvan we dan moesten aannemen dat het in een gesprek voorgevallen zou zijn.

Wat dat betreft is dit boek dan ook vooral een pamflettistische, anekdotische autobiografie/roman. En daarin slaagt het wel erg goed moet ik zeggen. Natuurlijk is het allemaal anekdotisch, maar het was wel verschrikkelijk om te lezen hoe totalitair haar leefklimaat was. En hoe moeilijk het is om met andere gedachtes thuis te komen. Daarom zou ik het boek denk ik wel aanraden om te lezen. Maar om haar nu te vergelijken met Gerard Reve, zoals Paul Cliteur onlangs deed... dat gaat me wel heel erg ver.