Zoeken naar zingeving
In een middelgrote stad in het diepe zuiden van de Verenigde Staten is de doofstomme John Singer het middelpunt van een aantal dolende zielen. De zwarte dokter Copeland, de alcoholische activist Jake Blount, de sensitieve barman Biff Brannon en het jongensachtige meisje Mick Kelly zijn alle vier op hun eigen manier op zoek naar perspectief. Ze verhouden zich zijdelings tot elkaar en proberen met grote inzet een doorbraak te forceren in hun verlangen naar verandering.
Wanhoop
Dat verlangen wordt direct of indirect geprojecteerd op de doofstomme Singer. Hij zwijgt, luistert met aandacht en reageert zo nu en dan met een notitie op papier. Zijn aanwezigheid wordt overal op prijs gesteld en gaandeweg krijgt hij het imago een zeer wijs man te zijn. De wanhoop van de eenzaamheid, een thema dat McCullers hier op perfecte wijze onder woorden brengt, drijft mensen tot de meest vreemde verhoudingen.
Mick Kelly hunkert naar muziek. Ze hoort Bach en Beethoven op de radio en slaat het op in haar hoofd om later te kunnen noteren als een componist-in-de-dop. Een in armoede opgroeiende puber die dagdroomt van een weergaloze toekomst. Biff Brannon is een mensenmens die, na het overlijden van zijn vrouw, zijn liefde voor anderen probeert te manifesteren. Jake Blount jaagt het spook van de revolutie na, maar krijgt niemand zover om zijn woeste ideeën te ondersteunen. Dokter Copeland wil de zwarte bevolking – ‘mijn mensen’ – mobiliseren om zich te bevrijden uit hun armzalige positie.
Verlosser
Deze worsteling van personages brengt McCullers samen tot een grandioze vertelling, waarin de uitzichtloosheid van het streven wordt uitgebeeld. In afzonderlijke hoofdstukken laat ze haar karakters opbloeien in hun ambitie, ze beschrijft de intense beleving van het onderlinge contact en, meer naar het eind toe, het falen in de verwezenlijking van hun dromen. Dat alles in de zinderende atmosfeer van het bloedhete Amerikaanse Zuiden, in een tijdperk overlopend van armoede, oorlogsdreiging en alledaags racisme. Die combinatie van oververhitting en collectieve desillusie, maakt dit boek tot een sluimerende tijdbom die op iedere pagina tot ontploffing dreigt te komen.
En dan is daar de zwijgende John Singer. Zijn voorkomen is als een zegen voor de wanhopig zoekende mens, hij vult de leemte met emphatie die altijd nodig is om hoop te houden. McCullers geeft hem de rol van verlosser: de alwetende mens die troost biedt aan hen die trachten vooruit te komen. De religieuze connotatie ligt er dik bovenop, maar de schrijfster kiest er wijselijk voor die invalshoek niet nader uit te werken. John Singer wordt ingezet als rustpunt in de zoektocht naar zingeving. Niet om een oplossing aan te dragen, maar slechts om compassie met de zoekende mens te tonen.
Uiteindelijk is het de jonge Mick Kelly die als enige vooruitgang lijkt te boeken in de queeste naar een ander leven. Ze wordt, tegen wil en dank, volwassen en zal moeten meedraaien in de grotemensenwereld. Het enige sprankje hoop in een verder behoorlijk desolaat landschap vol teleurstellingen en vastlopers. Desalniettemin schrijft Carson McCullers dit verhaal met een ongekende vitaliteit. De broeierige sfeer waarin het menselijk onvermogen om verlangen om te buigen tot werkelijkheid ronddoolt, maakt dit boek tot een all time klassieker in de wereldliteratuur.
@8WEEKLY/André van Dijk
Reageer op deze recensie
Meer recensies van André van Dijk
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
