Lezersrecensie
De Nobele autist
Ik kreeg het boek ‘De nobele autist‘ van Romana Vrede opgestuurd als coördinator van het Autisme Kennisnetwerk Overijssel (AKO). Ik las het gretig: het bleek prettig leesbaar en ik las het praktisch in een keer uit (195 bladzijdes).
De opzet van het boek is aantrekkelijk: Romana richt zich tot haar zoon en schrijft over zijn leven. Aan de hand van een aantal vragen ‘Weet je wat wachten betekent‘ en ‘Zou je iemand vermoord kunnen hebben tijdens een woede aanval?‘ geeft ze woorden aan Charlies leven. Met af en toe een voetnoot geeft ze Charlie zelf ook een stem.
Als het goed is maakt Romana Vrede, bekend als actrice en theatermaakster, niet mee hoe haar zoon Charlie sterft. Juist daarom maakt ze zich er zorgen over. Ze beschrijft in het boek hoe Charlies leven waarschijnlijk verder zal gaan. Ze beschrijft de denkbeeldige sterftescene, die zich afspeelt in een ziekenhuis. Op deze manier kan ze in de toekomst in romanvorm toch bij haar zoon zijn en hoopt ze dat kan voorkomen dat hij in paniek raakt.
Charlie, de puberzoon van Romana Vrede met autisme en een verstandelijke beperking, is in de gelukkige omstandigheid dat hij een aantal neven (met vrienden) om zich heen heeft die dol op hem zijn. Neef Joel is drie jaar ouder dan Charlie en is, naast zijn moeder en vader, een grote steun en toeverlaat. Hij is dan ook aanwezig als Charlie (denkbeeldig) komt te sterven. Joel is de enige zoon van Thea (zus van Romana) en is ook het petekind van Romana Vrede. Er spreekt veel liefde en vertrouwen uit hun onderlinge relaties.
Ook beschrijft Romana over een aantal begeleiders die Charlie met hart en ziel bijstaat, sommigen zowat al zijn hele leven. Die hem nemen zoals hij is en de rol van ‘hulpverlener’ soms vergeten. Minder fijn zijn de ontmoetingen die Romana Vrede had met mensen in speeltuinen, de markt, kinderopvang etc. Ze hekelt het onbegrip en de oordelende tendens in de huidige samenleving. Ze beschrijft de schuld die zijzelf voelt als ze begrip heeft getoond voor de ander tijdens deze ongemakkelijke ontmoetingen. Later, in tweede instantie, beseft ze dat ze hiermee tegelijkertijd hem -Charlie- tekort heeft gedaan en schaamt ze zich om hoe ze moeder is.
Kortom: het boek beschrijft Romana’s eigen worsteling om in de ogen van anderen een ‘normale’ moeder te zijn met een ‘gewoon’ kind en haar voortdurende poging om haar zoon te begrijpen, ook waar de taal ontbreekt. Het boek straalt liefde en toewijding uit. Ik vind het aan aanrader (****).
Twee passages die mij in het bijzonder raakten kun je lezen op mijn website: https://angelathissen.nl/2020/08/26/de-nobele-autist/
De opzet van het boek is aantrekkelijk: Romana richt zich tot haar zoon en schrijft over zijn leven. Aan de hand van een aantal vragen ‘Weet je wat wachten betekent‘ en ‘Zou je iemand vermoord kunnen hebben tijdens een woede aanval?‘ geeft ze woorden aan Charlies leven. Met af en toe een voetnoot geeft ze Charlie zelf ook een stem.
Als het goed is maakt Romana Vrede, bekend als actrice en theatermaakster, niet mee hoe haar zoon Charlie sterft. Juist daarom maakt ze zich er zorgen over. Ze beschrijft in het boek hoe Charlies leven waarschijnlijk verder zal gaan. Ze beschrijft de denkbeeldige sterftescene, die zich afspeelt in een ziekenhuis. Op deze manier kan ze in de toekomst in romanvorm toch bij haar zoon zijn en hoopt ze dat kan voorkomen dat hij in paniek raakt.
Charlie, de puberzoon van Romana Vrede met autisme en een verstandelijke beperking, is in de gelukkige omstandigheid dat hij een aantal neven (met vrienden) om zich heen heeft die dol op hem zijn. Neef Joel is drie jaar ouder dan Charlie en is, naast zijn moeder en vader, een grote steun en toeverlaat. Hij is dan ook aanwezig als Charlie (denkbeeldig) komt te sterven. Joel is de enige zoon van Thea (zus van Romana) en is ook het petekind van Romana Vrede. Er spreekt veel liefde en vertrouwen uit hun onderlinge relaties.
Ook beschrijft Romana over een aantal begeleiders die Charlie met hart en ziel bijstaat, sommigen zowat al zijn hele leven. Die hem nemen zoals hij is en de rol van ‘hulpverlener’ soms vergeten. Minder fijn zijn de ontmoetingen die Romana Vrede had met mensen in speeltuinen, de markt, kinderopvang etc. Ze hekelt het onbegrip en de oordelende tendens in de huidige samenleving. Ze beschrijft de schuld die zijzelf voelt als ze begrip heeft getoond voor de ander tijdens deze ongemakkelijke ontmoetingen. Later, in tweede instantie, beseft ze dat ze hiermee tegelijkertijd hem -Charlie- tekort heeft gedaan en schaamt ze zich om hoe ze moeder is.
Kortom: het boek beschrijft Romana’s eigen worsteling om in de ogen van anderen een ‘normale’ moeder te zijn met een ‘gewoon’ kind en haar voortdurende poging om haar zoon te begrijpen, ook waar de taal ontbreekt. Het boek straalt liefde en toewijding uit. Ik vind het aan aanrader (****).
Twee passages die mij in het bijzonder raakten kun je lezen op mijn website: https://angelathissen.nl/2020/08/26/de-nobele-autist/
1
Reageer op deze recensie