Goed geschreven verhaal over bijzondere mensen en hun sores.

De mensen die dachten dat de oorlog snel zou beginnen, die hadden de hoop allang opgegeven… Dit is de openingszin van ‘De spiegel van ons verdriet’ van Pierre Lemaitre, het derde deel van de trilogie: ‘Tot ziens daarboven’ en ‘De kleuren van de brand’. Deze zin is kenmerkend voor de ironische stijl die Lemaitre in zijn boeken graag hanteert. Want: Wie hoopt er nu op een oorlog?

Lemaitre is ook schrijver van thrillers en dat merk je aan de opening van dit boek. Het eerste hoofdstuk heeft een rustig begin maar knalt met een spectaculaire eindscene. Je zit meteen midden in een verhaal en wil doorlezen. Dat kan niet meteen want het verhaal van Louise is één van de verhalen die zich afspelen in het voorjaar van 1940 bij de inval van de Duitsers. In het boek wisselen de verhalen zich af van onder meer twee soldaten die zich terugtrekken, van Louise op zoek naar haar broer en van Fernand met zijn Alice opgeroepen voor burgerdienst. Allemaal hebben ze hun eigen verdriet en problemen en zijn op verschillende redenen op de vlucht voor de Duitsers om uiteindelijk allemaal samen te komen bij een katholieke kerk, de moederkerk.

We volgen al deze personages in hun zwerftocht door het land en beleven hun avonturen mee, hun problemen en hun gevecht om te overleven. We kijken in ‘De spiegel van ons verdriet’ oftewel van hun verdriet. Aan de hand van al deze belevenissen vertelt Lemaitre het verhaal van de ‘kleine man en vrouw’ in een oorlog. Hij doet echter meer: hij laat de gebrekkigheid van de instituties zien via vooral het personage Désiré die als zich voordoet als advocaat en een schuldige moordenares vrijpleit, met zijn werk als voorlichter van defensie onterecht de indruk wekt dat de Fransen aan de winnende hand zijn en de plaats van een doodgeschoten, vluchtende priester inneemt en dan al zijn bedriegerskwaliteiten inzet om de vluchtelingen wel te helpen. Overigens verliest Désiré nooit zijn eigen belang uit het oog en verdwijnt meestal net op tijd voor hij ontmaskerd wordt met de kas of een verborgen buit uit de kerk.
Eenzelfde ontwikkeling zie je bij Raoul - één van de soldaten - een handige ritselaar en bedrieger. Later blijken deze eigenschappen heel geschikt tijdens een oorlog om eten te verkrijgen of je uit problemen te redden. In een oorlog kunnen kruimeldieven zorgen voor goede zaken lijkt de boodschap van Lemaitre te zijn.

Het verhaal is goed geschreven en hij blijft een meester in het tot leven brengen van bijzondere mensen en hun sores. Uiteindelijk eindigen de verhalen allemaal goed. Misschien is dat een reden dat andere leden van de leesclub het boek als ‘minder dan de andere twee’ van de trilogie ervaren. Of misschien komt het wel dat je aan plotwendingen en schrijfstijl van een schrijver went en het daarom de leeservaring minder verrassend is bij een derde deel van een trilogie dan bij het eerste deel. Iets dergelijks zie je ook bij series, na een aantal seizoenen zet gemakkelijk de verveling in.
Voor mij was ‘De spiegel van ons verdriet’ een boek dat ik met plezier heb gelezen door de aansprekende, goed uitgewerkte, personages en het uitstekend vertelde verhaal en daarom geef ik het met overtuiging vijf sterren.