Een trouwe echtgenoot - met vriendinnen
Het woord ‘nadagen’ heeft een melancholische klank; het roept het beeld op van tijd die lijkt stil te staan, van leven dat in een langzamer tempo verloopt en tegelijk zwakker, brozer wordt dan voorheen. Verlies van decorum treedt op. De eens zo kwieke tred en het fier opgeheven hoofd maken plaats voor een slepende pas en een afhangend hoofd met kwijlende mond. Tegelijkertijd suggereert ‘nadagen’ ook een tijd ‘ervoor’ waarin alles gesmeerd liep, waarin men succes had op het werk, in de liefde, in het leven.
Die melancholische sfeer weet A.N. Ryst, goed weer te geven in zijn jongste roman De nadagen, verschenen in september 2018. Onder dit pseudoniem bracht de succesvolle kinderboekenschrijver en illustrator Daan Remmerts de Vries (1962) al eerder twee romans voor volwassenen uit, De harpij (2014) en De blauwe maanvis (2016).
Voorjaar 1969, een flinke lap grond in Friesland, een woonruimte gedeeld door een hoogbejaard echtpaar en twee geiten. Bedompte lucht en her en der plekken schimmel.
“Naast het huisje waren vier of vijf kleine schuren, op rij, scheef en met herstelde stukken. Er stond rottend meubilair in gestald en een groen uitgeslagen piano. (…) ‘Hier gaan we toch niet wonen?’ vroeg ik enkele malen in ontzetting aan mijn ouders. Toen ze even waren weggegaan om iets te regelen liep ik te huilen onder de appelbomen in de achtertuin. Ik was doodsbenauwd dat ik hier zou moeten blijven. Mijn oudere broer en zus stonden besluiteloos om me heen."
Het jongetje Niek is dan zeven jaar. Zijn ouders kopen de kavel met alles wat er bij hoort en ieder weekend rijdt de familie van Amstelveen naar Bergum. Ze planten bos, leggen een mooie, vogelvriendelijke tuin aan en toveren de armoedige plek om tot een prachtige buitenplaats, met leuke optrekjes, waar het goed toeven is. Eenmaal bejaard verruilt het echtpaar de stad voor het platteland.
Niek, ik-verteller, doet verslag van het levensverhaal van zijn ouders. Vanuit zijn perspectief worden de confrontaties tussen zijn ouders beschreven. Dat maakt het mooi om te lezen, omdat je als het ware in de huid kruipt van Niek. De lezer voelt Nieks pijn en ongemak wanneer hij zijn ouders bezoekt en de sfeer in het ouderlijk huis om te snijden is. Het stemt hem verdrietig te constateren dat zijn ouders elkaar niet meer knuffelen en sinds lang de slaapkamer niet meer delen. Zijn vader, hoofdofficier in Haarlem, viel nogal gemakkelijk voor de charmes van andere vrouwen en werd door zijn collega’s ‘de rechter van Harem’ genoemd.
Jaren later, zijn vader is aan het dementeren, wordt de sfeer in huis beter maar ook weemoediger.
Nieks vader:
“’Ik lees hier in een boek over mensen…’ zei hij. ‘Die slapen naast elkaar…Doe jij dat weleens?’ Ik beaamde dat ik meestal naast Nathalie sliep. ‘Moeten wij dat niet doen?’ vroeg hij schuchter aan mijn moeder.”
Aandoenlijk en ontroerend zijn de momenten die Niek weet te creëren door met zijn ouders herinneringen op te halen aan vroeger. Hij brengt ze terug naar de plaatsen waar ze opgegroeid zijn. Op die momenten wijst niets meer op hun strubbelende relatie van vroeger; in hun gedeelde herinneringen komen zijn ouders nog het dichtst tot elkaar. Door deze en andere herinneringen wordt het grotendeels chronologisch vertelde verhaal op mooie wijze onderbroken. De anekdoten worden soepel in de tijd aan elkaar geregen doordat regelmatig de seizoenen met jaartal vermeld worden. Wat dan weer een prachtige gelegenheid is om over weersomstandigheden uit te weiden. De aandacht die er is voor de natuur, voor de bonte verscheidenheid aan vogels die op het door de moeder gestrooide voer afkomen, voor bomen en planten, biedt een passende omlijsting voor het emotionele karakter van deze roman.
De rustige, ingetogen schrijfstijl, met af en toe een ouderwets aandoend woord, is in harmonie met de inhoud van de roman. Als zó je oude dag beschreven wordt, kan de pil van Drion nog wel even wachten!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
