Wat als een van de twee stemmen niet zuiver is?
Ilse Josepha Lazaroms (Gouda, 1979), wetenschapper en schrijver, bewijst met Duet, dat zij een talentvol schrijver is.
Zij, Ilse, is een denker. Hij, A, een doener. Zij bewaakt haar persoonlijke ruimte, hij is ongevoelig voor grenzen en luidruchtig opgeruimd; zij doet wetenschappelijk onderzoek, hij is een aanhanger van ongegronde complottheorieën. Moe van haar eigen gepieker is Ilse als een blok gevallen voor A die voor haar het toonbeeld is van Amerikaans optimisme en levensvreugde. Voor één keer schuift zij haar angsten en onzekerheid opzij en geeft zich over aan zijn aanstekelijke enthousiasme. Terwijl de kleine woonboot waarop zij wonen steeds meer gebreken vertoont, vertoont ook hun relatie steeds meer ‘gaten’. Is het een symbolisch voor het ander?
Het verhaal van haar zwangerschap en haar relatie met A wordt een aantal jaren na de scheiding door Ilse verteld. Het slechter worden van de relatie, veroorzaakt vooral door de waanideeën van A zien we door haar ogen zoals het in haar herinnering gebeurd is. Daarbij spaart zij zichzelf niet. Maar de roman is niet slechts een verhaal van een liefde en scheiding. Lazaroms tilt dit verhaal naar een hoger plan door het te verweven met verschillende actuele, en inmiddels minder actuele, maatschappelijke onderwerpen. Met op de achtergrond de aanloop naar de presidentsverkiezingen waaruit Trump als overwinnaar tevoorschijn zal komen, zien we in de persoon van A allerlei zaken samenkomen waarmee onze tijd worstelt: racisme, jodenhaat, fobie voor migranten, tegenstellingen tussen witte en niet-witte Amerikanen, fake news versus de waarheid.
Achteraf haar verhaal construerend probeert de vertelster heel duidelijk haar verhaal in tijd te begrenzen, alsof dat houvast biedt bij het zoeken naar haar waarheid, naar waar het misging. De vertelster hanteert een chronologische vertelstructuur. De tamelijke korte hoofdstukken hebben naast opvallende termen als 'hemellichaam', 'kind als dobber' of 'ankerbaby’s' steeds een verwijzing naar een (deel van een) seizoen. Eén keer wordt de tijd stil gezet en wel bij de geboorte van haar dochter. De strakke opbouw wordt af en toe onderbroken door een intermezzo waarin de vertelster een onderwerp extra belicht. Andere minder duidelijk aangegeven onderbrekingen van het verhaal zijn de beschouwingen waarin Ilse zich verliest en een verhandeling geeft over een maatschappelijke of ethische kwestie. Deze beschouwingen werken storend door de zakelijke toon ervan en doen afbreuk aan een roman die aanspraak had kunnen maken op de titel ‘een juweeltje’. Heeft de schrijfster hiermee willen benadrukken dat denken de levenslijn van de vertelster is?
Wat de roman vooral heel mooi maakt, zijn de prachtige poëtische zinnen, het beeldende, originele taalgebruik. Dat betekent tegelijkertijd dat het lezen niet altijd even gemakkelijk en vlotjes gaat. De zinnenstrelende zinnen nodigen stuk voor stuk uit tot herlezen, tot nadenken over de diepere betekenis, tot je bewust worden van datgene wat niet gezegd is maar wél gevoeld wordt. In enkele woorden ligt veel besloten. Daar heeft Lazaroms patent op, in weinig woorden veel zeggen.
'Geld is niet belangrijk, zei ik [Ilse]. Wist ik veel.'
Talrijk zijn de zinnen die tot de verbeelding spreken: 'De nazomer staat in bloei. In de straten van New York dunnen de laatste zomerbriesjes uit.' en 'onder ons sprankelen de golven, als ingeslikte zon' waarbij een appèl gedaan wordt op meer dan een van onze zintuigen. De meeste metaforen komen uit de wereld van het water, de natuur of de muziek, 'haar gekrulde wervelkolom is een prachtige muzieksleutel. Samengevlochten beentjes om een stille klank.' En: 'maar dan is zij al zwanger en is daar het zeepaardje dat hen verbindt dat haar ankert aan zijn levenslijn.' Ook, over een druppel bloed in de toiletpot: 'Een bol, ondergaand zonnetje op de waterspiegel'. Als je een zó pijnlijk schurende, intense roman met zulke fraaie poëtische beelden weet te schrijven, dan zij het je vergeven dat je debuutroman niet perfect is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
