Heftige emoties in Bari
Rosa Ventrella studeerde moderne geschiedenis en heeft artikelen geschreven voor tijdschriften die gespecialiseerd zijn in geschiedenis; sinds jaren verzorgt zij voor jongeren en volwassenen cursussen in creatief schrijven. Momenteel woont zij in Cremona. In Italië brak zij in 2013 door met Il giardino degli oleandri, dat in zes landen werd uitgegeven. Storia di una famiglia perbene (2018) werd naar het Nederlands vertaald door Dorette Zwaans en Rianne Aarts en verscheen in mei 2019 bij Xander Uitgevers met de titel Een fatsoenlijke familie.
Plaats en tijd van deze roman mogen dan verschillen, toch zal de lezer die bekend is met De geniale vriendin van Elena Ferrante sterk het gevoel hebben iets soortgelijks al gelezen te hebben, waardoor het verhaal ‘oude kost’ wordt. Ventrella, geboren in de Zuid-Italiaanse havenstad Bari, situeert haar roman in Bari Vecchia, het oude, ooit zeer arme deel van die stad.
Het boek heeft een heldere structuur: een kort stukje vooraf waarin de ik-verteller, Maria, onomwonden verklaart dat je een vader als die van haar kunt haten zo veel je wilt, maar dat hij diep in je geworteld zit. Hierop volgt een voorwoord met de verklaring van Maria’s bijnaam. Zij kreeg die op negenjarige leeftijd nadat zij zich misdragen had, van haar grootmoeder die een vreemd licht in haar ogen opmerkte: “‘Kwaai vlees heb je, dat heb je, mala carne,’”.
Dan komt de hoofdmoot van het verhaal: in vrijwel chronologische volgorde beschrijft Maria terugblikkend pakweg de eerste dertien jaar van haar leven; een enkele keer geeft zij commentaar vanuit het heden. Aan bod komen de families in de wijk, met naam en bijnaam. De vertalers hebben hun best gedaan de bijnamen passend te vertalen, zoals de woorden ‘kerkkakkers’ en ‘gifslikker’ laten zien.
In de roman is veel geweld, huiselijk geweld dat door Maria’s vader gebruikt wordt tegen haar moeder en een van haar broers, en geweld op straat; verder gebeurt er niet veel in het leven van Maria. Wat wél gebeurt en zeer uitvoerig beschreven wordt, is tamelijk cliché. Maria is het lelijke, jonge eendje, jaloers op een mooi leeftijdsgenootje. Zij is intelligent en hoopt door ijverig te leren aan haar milieu te ontsnappen. Ze schrijft aardige verhalen. Niemand acht haar een vriendschap waardig, behalve de lelijke lomperik Michele. Maar met deze jongen uit een crimineel gezin mag zij niet omgaan. Na een sprong in de tijd (Maria blijkt dan negentien jaar te zijn) zijn zij mooie zwanen geworden en bekennen elkaar hun liefde.
De roman is ingedeeld in duidelijk afgeronde delen met titels; de delen zijn weer onderverdeeld in kleinere met een cijferaanduiding. Hoewel de meeste zinnen niet erg ingewikkeld zijn, is dit boek niet prettig leesbaar. Dat komt door de niet aflatende stroom aan beeldspraak, die ook al is zij vaak mooi en bijzonder, op den duur ontzettend vermoeiend is; verder door een overdadig gebruik van ‘kleurende’ bijvoeglijke naamwoorden (en deelwoorden) die in veel gevallen niets toevoegen, plus dat ze te vaak voorkomen, zoals ‘lelijke’, ‘perfecte’, ‘bittere’ en ‘fluwelige’. Soms wordt de lezer (zeker de Italiaanse) onderschat, waar hij overbodige uitleg krijgt, bijvoorbeeld wanneer de schrijfster vertelt dat sommige huizen een kelder hebben die dienstdoet als keuken in de zomer, waaraan zij toevoegt: “omdat het een paar meter onder de grond koeler was”. Dit alles stoort en werkt enorm vertragend!
Voor karakterontwikkeling is weinig ruimte omdat alle aandacht uitgaat naar emoties, die uit den treure beschreven worden en altijd ‘hoog oplopen’: Maria’s vader is niet gewoon boos, nee, hij ontploft in vreselijke woede-uitbarstingen. Hetzelfde geldt voor andere uitingen van gevoelens. Zo lezen we via een flashback van vier pagina’s lang over de ontluikende liefde van Maria’s vader voor haar moeder. Overdaad schaadt!
Het toch al niet zo originele gegeven van een verboden liefde tegen een achtergrond die al eerder op een veel indringender wijze door een meer ervaren schrijfster werd beschreven, is door alle hinderlijke ballast verworden tot een groot sentimenteel drama!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
