Elite, ken uw (morele) plichten!
Sander Schimmelpenninck (Hengelo, 1984) is (financieel) journalist, hoofdredacteur van Quote en ondernemer; hij is regelmatig te zien op tv, ook als gast bij diverse talkshows. Ruben van Zwieten (Ermelo, 1983) is predikant en ondernemer. Schimmelpenninck werkte drie jaar als advocaat op de Amsterdamse Zuidas, voordat hij ondernemer werd, Van Zwieten had al tijdens zijn studententijd een goede neus voor het ondernemerschap: hij richtte de High Potential Academy op, een uitzendbureau voor studenten.
In 2008 lanceerde hij met collega-predikant Ad van Nieuwpoort het project Zingeving op de Zuidas. Vanuit het Zingeving op de Zuidas werd in 2013 in Amsterdam het ontmoetingscentrum De Nieuwe Poort gelanceerd, met inmiddels ook een vestiging in Rotterdam. Bovenstaande maakt duidelijk waarom beiden ook zichzelf tot de elite rekenen, en dat de lezer mag verwachten dat zij enige kennis van zaken hebben. Voor Elite gezocht, in maart 2019 bij Prometheus verschenen, baseerden zij zich op eigen waarnemingen en maakten zij gebruik van journalistieke, Bijbelse, filosofische en literaire bronnen.
In de inleiding vertellen zij dat ze ‘zich kapot geschrokken zijn’ over de nieuwe rijken, de economische elite: “Materiële welvaart gaat steeds vaker samen met intellectuele armoede en een gebrek aan goed burgerschap.”Aan de hand van vier (fictieve maar zeer herkenbare) personen willen zij de lezer duidelijk maken hoe triest het gesteld is met Nederland in maatschappelijke opzicht. En dat dit te maken heeft met gebrek aan maatschappelijke betrokkenheid bij de nieuwe elite. Uitgebreid gaan de auteurs in op de nieuwe rijken, de lieden die in zeer korte tijd een enorme smak geld verdienen en dat in net zo korte tijd vertienvoudigen op een wijze die weliswaar legaal is, maar in maatschappelijk opzicht niet verantwoord.
Schimmelpenninck en Van Zwieten laten hun licht schijnen over tal van zaken, zoals de “veel te vriendelijke” vermogensrendementheffing, het pandjeskapitalisme, de praktijken van private equity, cv building en nog veel meer. Zij staan stil bij zaken waar feitelijk alleen de rijken volop van (kunnen) profiteren. Een voorbeeld: in 2010, vlak na de financiële crisis kwam de overheid met een idee waarmee de huizenmarkt uit het slop getrokken kon worden: een schenkingsvrijstelling van een ton die de ontvanger in een huis kon steken.
“De jubelton mag tegenwoordig (…) aan iedereen gegeven worden, niet alleen aan jouw eigen kinderen. Dus: wanneer je je eigen kinderen de jubelton al hebt gegeven, dan geef je er gewoon nog één aan de kinderen van de Wassenaarse buurman. Die buurman geeft vervolgens weer wat jubeltonnen aan jouw kinderen, de zogenaamde kruislingse jubelton. Hoppa, weer een sloot aan belasting ontweken!
Verder wordt het fabeltje dat in Nederland iedereen alle kansen krijgt om hogerop te komen, onderuit gehaald. Volgens hen maakt het wel degelijk uit waar je wieg staat en met welk vermogen je ouders je omhoog kunnen duwen. Met geld blijkt erg veel te koop.Tot de elite behoren brengt volgens hen verantwoordelijkheid met zich mee. Dat mensen uit de elite ontkennen of niet beseffen dat ze daartoe behoren, en dus ook hun verantwoordelijkheid ten opzichte van de medemens niet nemen, baart hun grote zorgen. Zij wijzen op het verschil tussen vrijwilligerswerk dat gewone mensen voor gewone mensen in de buurt doen, en dat van de cv builders: “Zij gaan twee maanden naar Sri Lanka om een schooltje te (laten) bouwen, en maken prachtige foto’s van zichzelf met arme kindertjes (…) voor op hun Instagramprofiel. (…) Terugkomen naar deze plek doen ze niet meer.”
De auteurs hebben een goed te begrijpen verhaal geschreven. Behalve op zakelijk gebied zijn zij ook thuis op dat van de filosofie, ethiek en literatuur. Waar nodig verrijken zij hun betoog met een verhaal uit de Bijbel. Hun stijl is goed leesbaar; de structuur van het boek is overzichtelijk en de hoofdstukken van prettige omvang zijn duidelijk afgebakend, waardoor men het boek ook af en toe kan wegleggen. Een handzaam boek waarmee de nieuwe rijken hun voordeel kunnen doen! Jammer dat zij juist niet lezen!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
