Tijd heelt niet alle wonden
Otto de Kat is het pseudoniem van Jan Geurt Gaarlandt (1946). Na zijn studie theologie en Nederlands was hij literair criticus en uitgever. Sinds 1998 publiceert hij romans die vrijwel allemaal op short- en longlists terecht kwamen, zoals Man in de verte, De inscheper, Julia, Bericht uit Berlijn en De langste nacht. Zijn romans werden vertaald naar het Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans en Zweeds. In maart 2018 verscheen zijn jongste roman Freetown, ook deze, net als zijn andere romans bij Uitgeverij Van Oorschot, in een mooie uitgave voorzien van harde kaft en een nog mooiere cover.
De roman Freetown bestaat uit twee delen. Het eerste en grootste gedeelte speelt door de vele flashbacks vooral in het verleden. Het tweede, vrij korte gedeelte in het heden van het verhaal met een wending die de lezer niet ziet aankomen. Knap gedaan van de schrijver!
Vincent en Maria hebben, toen ze beiden ergens in de vijftig waren, een relatie met elkaar gehad. Om zijn kinderen niet te verliezen heeft Vincent tamelijk plotseling hun verhouding beëindigd. Negen jaar later roept Maria de hulp van Vincent in, hopend dat hij (psychotherapeut van beroep) haar kan helpen. Maar de negen jaar zonder Maria zijn voor Vincent rampzalig verlopen:
“Toen ze voor de deur stond, wist ik niets anders tegen haar te zeggen dan dat het bijna negen jaar geleden was. Niet waar, het was gisteren. Ik heb het gevoel dat ze alles aan me kan zien. Dat ik warm word en koud, rood en dan weer bleek.”
Wanneer Maria na al die jaren weer naast hem zit en praat, beseft hij dat hij al jaren vergeten was wat er in en om hem gebeurt. “Ik leef op de tast, doe alles ‘zo’n beetje’, in een halfbewuste toestand.” Maria heeft in de tussentijd met alle liefde die zij in zich had, geprobeerd een vluchteling uit Freetown te helpen zich thuis te laten voelen in Nederland. Maar deze jongen, Ishmaël, laat haar op dezelfde manier in de steek als Vincent dat deed.
Er volgen maar een paar gesprekken tussen Vincent en Maria, waarbij weinig gesproken wordt, maar heel veel gedacht:
[Vincent] “En wat zit ik haar nou aan te staren, ze wil iets van me horen. Natuurlijk, ik moet reageren. Maar ik kan haar toch niet zeggen dat haar verhaal me verschrikkelijk raakt, dat het me bijna bang maakt? (…), ze kan niet weten dat ik al negen jaar ondergronds ben. Zij vond Ishmaël, ik niemand en niets meer.”
Vanuit wisselend perspectief gaan de twee volledig op in hun herinneringen, aan wat zij voor elkaar gevoeld hebben, aan een eerdere liefde (Vincent), aan Ishmaël, aan hoe hij voor het eerst aan haar deur verscheen en wat hij voor haar betekende (Maria).
Otto de Kat laat zien dat je in een gering aantal pagina’s (165) waarin weinig gesproken wordt, een complete, afgeronde roman kunt schrijven: drie aangrijpende, met elkaar verweven verhalen, dat van Maria die zielsveel gehouden heeft van Vincent en Ishmaël, dat van Vincent, die zijn grote liefde Maria in de steek gelaten heeft en dat van de jonge Afrikaan die op zoek naar vrijheid zijn gewelddadige geboorteplaats Freetown ontvlucht, maar zich nergens meer thuis voelt.
Het proza dat de auteur hanteert, is eenvoudig en niet hoogdravend. Kort of lang, elke zin maakt indruk. Regelmatig lijken zinnen zo uit een gedicht gestapt te zijn:
“Vreemd, hoe onze liefde ons leven versplinterde. Het was alsof ik door een ongrijpbare kracht van de werkelijkheid werd weggehaald.”
Het boek wordt nergens sentimenteel of pathetisch. Maar overduidelijk ‘voelt’ de lezer wat de personages voelen zonder dat dat expliciet gemaakt wordt. Otto de Kat brengt de lezer vanaf het begin van het boek in vervoering, raakt hem midden in het hart en maakt heel veel bij hem los. Deze roman is een schitterende parel van een grote schoonheid.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Angèle van Baalen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
