Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Code rood!

Jan Terlouw (1931) is een zeer veelzijdig man. Jarenlang was hij actief in de politiek, als fractievoorzitter van D66 in de Tweede Kamer, vice-premier en minister van Economische Zaken. Daarnaast is hij ook als schrijver van jeugdboeken succesvol geweest. Iedereen heeft de klassiekers Oorlogswinter en Koning van Katoren gelezen of ervan gehoord.  

Nu heeft hij het Boekenweekessay geschreven met de titel Natuurlijk. En dat is op zijn minst opmerkelijk omdat Terlouw als natuurkundige zich normaliter bezighield met de levenloze natuur, aldus de schrijver. Waarom dan een boekje schrijven over ‘levende’ natuur, wat lijnrecht staat tegenover dat waarin je bent opgeleid en wat jarenlang je werkterrein is geweest? Wie dat nog niet wist na Terlouws hartstochtelijk pleidooi voor een zuinig omgaan met de aarde bij onder andere De Wereld Draait Door, vindt het antwoord op die vraag in dit helder geschreven essay. Terlouw is een buitengewoon groot liefhebber van de natuur, zoals zij in beginsel bedoeld is, én hij maakt zich verschrikkelijk zorgen om hoe de mens bezig is moeder aarde te gronde te richten.  

In een toegankelijke stijl, waarin ook wat moeilijkere termen niet vermeden worden, maakt hij onderscheid tussen de ‘zon-nu’ en de ‘zon-vroeger’.

“De energie van de zon-vroeger is opgeslagen in fossiele brandstoffen. De vorming van fossiele energiedragers is een proces van honderden miljoenen jaren geweest.”


De mens heeft door gebruik te maken van zijn hersens de aarde met alles wat daarop leeft, gedomesticeerd en tegelijk jaagt hij in slechts honderden jaren door het massale gebruik van olie, kolen en gas, de daarin opgeslagen energie er doorheen! Uitgebreid gaat hij in op alle effecten van dit vernietigende gebruik.

“Welvaart, consumptie, economie, het staat hoger op onze prioriteitenlijst dan biodiversiteit, dierenwelzijn, natuurbehoud.”


Helder is zijn uiteenzetting over alles rond CO2. De oplossing die hij aan de hand doet is, zonneklaar. We moeten zo snel mogelijk volledig overstappen op de ‘zon-nu’, dus de energie van de zon-nu gebruiken. Daarvan is genoeg en daarvan zal ook altijd genoeg zijn. Hij laat zien dat overgaan op zonne-energie geen technisch en geen economisch probleem is, maar een emotioneel probleem.

“Het valt ons moeilijk om na te denken over belangen die pas over lange tijd relevant zijn en om daarnaar te handelen.”  


En toch is het geen treurig boekje geworden. Enerzijds omdat hij niet verzuimt op lovende wijze aan te geven waar men al op de goede weg bezig is. Anderzijds is vooral de mens Terlouw aan het woord. Hij illustreert wat hij wil zeggen met persoonlijke anekdotes die de lezer zullen raken. Daaruit komt duidelijk naar voren hoe hij de natuur liefheeft en dat werkt zonder meer aanstekelijk! Hij stimuleert de lezer ook om, als hij niet de schoonheid in de verte (oerbossen, koraalriffen) kan aanschouwen, het dichtbij te zoeken: parken, (dieren)tuinen, weilanden, velden en bossen. Natuurschoon ligt in ieders handbereik. De persoonlijke, ontroerende stukjes waarin de natuurdeskundige Terlouw de lezer met bewonderende ogen om zich heen laat kijken en zijn heldere en overtuigende oproep om het roer om te gooien vormen een harmonieus geheel met de luchtig gehouden meer ‘technische’ gedeelten.  

3

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Angèle van Baalen

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.