Een nieuwe kijk op het leven tussen twee wereldoorlogen
Boeken over de Eerste Wereldoorlog zijn er in alle vormen en stijlen. Vanuit allerlei hoeken worden de zwarte pagina’s uit onze geschiedenis belicht. Toch kiezen Martin Schoups en Antoon Vrints voor een vernieuwende invalshoek: hoe hebben oud-strijders in Vlaanderen de politiek en het mensbeeld beïnvloed tijdens het interbellum?
Nergens in Europa werden oud-strijders na de Eerste Wereldoorlog op dezelfde manier bejegend als in België. Het land was gedurende de hele oorlog belegerd geweest. Belgische soldaten zaten vast achter de IJzer, terwijl ze wisten dat ook hun familie het onder de bezetter zwaar te verduren had. Bovendien was er de taalkwestie: Vlaamse soldaten pikten het niet langer dat ze de Franse bevelen van hun oversten niet of nauwelijks begrepen. Ook het feit dat de ‘grote heren’ ver van de vuurlinie bleven, terwijl zij bijna oog in oog stonden met de vijand, zorgde voor de nodige spanningen. Al tijdens de loopgravenoorlog waren de soldaten er zich terdege van bewust dat ze door hun opofferingen en ontberingen met het nodige respect behandeld wensten te worden.
Dit idee namen ze mee na de bevrijding. Daar waar het vlak na de oorlog vooral ging om de manier waarop ze in het bevrijde land ontvangen wensten te worden, groeiden hun eisen en verzuchtingen uit tot sociaal-economische kwesties waarvoor verschillende oud-strijdersorganisaties op de bres sprongen.
Omdat er over dit onderwerp nog maar weinig materiaal voorhanden was, doken Schoups en Vrins voor hun onderzoek in de archieven van vier kranten: Het Laatste Nieuws, De Standaard, Le Peuple en La Libre Belgique. Ze verzamelden gebeurtenissen die in verschillende kranten vermeld werden en brachten die in verschillende thema’s onder. Die thema’s vormen uiteindelijk de verschillende hoofdstukken in het boek. Die manier van werken wordt in de inleiding uitvoerig besproken.
De keuze om dezelfde artikelen te gebruiken als basis voor verschillende deelonderwerpen, zorgt ervoor dat sommige voorvallen verschillende keer terug aan bod komen. Die herhaling, alsook de opsommingen die de vele feiten met zich meebrengen, zorgen ervoor dat het boek niet altijd even vlot leest. Vaak wordt het moeilijk om door het feitenbos de bomen nog te zien. Een kleine schifting in het aangeboden materiaal zou de leesbaarheid zeker ten goede gekomen zijn.
Martin Schoups en Antoon Vrints zijn beiden als historicus verbonden aan de Universiteit Gent. Ze hebben beiden al verschillende publicaties achter hun naam staan. Dat het hier om twee academici gaat, is duidelijk te merken aan de schrijfstijl. De overlevenden is geen boek voor Jan Modaal. De woordenschat is niet simpel en de vele Franse citaten worden nergens vertaald. Het vraagt dus enige kennis of zelfdiscipline om het boek te lezen. Het is niet iets wat je er eventjes snel tussendoor neemt.
Interessant is het feit dat de rol van de oud-strijders op verschillende vlakken uitgediept wordt. Het is een thema dat in de literatuur nog niet veel aan bod komt. Toch vraagt het van de lezer, mede door de vele eindnoten en de academische taal, een inspanning om het verhaal tot zich te nemen. Voor wie in deze politieke, sociale en economische geschiedenis van België tussen de twee wereldoorlogen geïnteresseerd is, vormt het zeker een meerwaarde.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Ann Busquart
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
