Een knap geconstrueerde puzzel

Met DNA zette Yrsa Sigurdardottir haar geesteskind Thora eventjes on hold en introduceerde ze politieman Huldar en kinderpsychologe Freyja. In IJsland telt de reeks ondertussen vijf boeken, in het Nederlands verscheen in mei 2019 Vortex, het tweede deel.

Voor wie DNA niet gelezen heeft, is Vortex goed te volgen. Freyja en Huldar worden opnieuw geïntroduceerd en ook zonder DNA gelezen te hebben, voel je dat er een en ander tussen hen speelt. Bovendien kom je ook te weten wat de impact van de vorige zaak op hun privéleven is. Misschien minder interessant als je van plan bent ook in het eeerste deel te duiken, maar het is dus perfect mogelijk om Vortex afzonderlijk te lezen. Het is duidelijk dat Sigurdardottir met deze mensen nog een eindje op weg wil. Ze zijn complex (met hun gaven en fouten) en er is zeker nog marge voor verdere ontwikkeling.

In Vortex hebben zowel Huldar als Freyja noodgedwongen een stapje terug moeten zetten op de professionele ladder. Voor Huldar betekent dit dat hij opgezadeld wordt met een zaak die op het eerste zicht redelijk onbeduidend is. In een tijdcapsule van een school vindt men een briefje met daarop de initialen van potentiële moordslachtoffers. Omdat de briefjes in de capsule afkomstig zijn van leerlingen van veertien, wordt er niet veel ophef over gemaakt. Toch vraagt Huldar hulp aan Freyja om de schrijver van het briefje te doorgronden. Op het moment dat de zaak interessant lijkt te worden, belandt ze bijna in de koelkast. Er zijn dringender misdaden op te lossen: losse lichaamsdelen en een lijk eisen de aandacht van de politie op. Pas als de initialen van het moordslachtoffer op de lijst blijken te staan, wordt die eindelijk serieus genomen.

Sigurdardottir maakt van Vortex opnieuw een ware puzzel. Ze vertelt het verhaal vanuit verschillende perspectieven. Als lezer sta je daarmee niet alleen dicht bij de speurders, maar ook bij de daders, de slachtoffers en iedereen die rechtstreeks of zijdelings met de misdaden te maken heeft. Ook nu weer speelt kindermisbruik een belangrijke rol in het verhaal, en dat gaat in de kleren kruipen. Het wisselende perspectief heeft bovendien tot gevolg dat je als lezer mee de puzzel legt. Telkens als je denkt de dader te kennen, komen er nieuwe aspecten aan het licht of krijgt het verhaal een andere wending, waardoor je toch weer je idee moet bijstellen. Op die manier blijft de spanning erin tot aan de ontknoping.

Die puzzel vraagt wel wat aandacht van de lezer. In de verschillende zaken die de politie behandelt, komen veel personages voor. Het is nodig gefocust te blijven om bij te houden wie wie is. Hoe meer het verhaal vordert, hoe duidelijker alles wordt, maar in het begin is het even opletten geblazen. Als de stukjes uiteindelijk op hun plaats vallen, moet je natuurlijk nog weten wie welk stukje vertegenwoordigt.

Vortex is een knap geconstrueerde thriller, waarin evenveel aandacht uitgaat naar karaktertekening van de personages als naar de opbouw van het verhaal. Vortex lezen is als puzzelen zonder voorbeeld: pas als de stukjes allemaal in elkaar passen, zie je de volledige tekening.