Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Als je één mens redt, red je de hele mensheid

Anna Husson 13 augustus 2018 Hebban Recensent
Stel je eens voor: je bent een academicus die is verbonden aan verschillende universiteiten en humanitaire organisaties. Op een dag krijg je een uitnodiging om les te geven aan Syriërs in Turkije. Je hebt veel ervaring met spreken voor een publiek, maar zo’n reis heb je voor je werk nog nooit gedaan. Wat doe je? Ga je de stap nemen om aan een indrukwekkende, maar gevaarlijke reis te beginnen of besluit je thuis te blijven? Een aantal jaren geleden stond Saskia Harkema voor deze moeilijke keuze. Harkema is mensenrechtenactiviste, professor, trainer, coach en schrijver van het boek Blijven of gaan (2018).

De reis leverde veel indrukwekkende gesprekken op en was de aanleiding van verschillende wendingen in het leven van Harkema. Het boek Blijven en gaan is het resultaat van jarenlang het vertrouwen winnen van mensen, Harkema’s moeite en liefde om naar hen luisteren en alles op te schrijven. De verhalen waaruit het boek bestaat, gaan over Syrische vrijheidsstrijders die in een tweestrijd zitten. Deze mensen willen graag in een vrij Syrië geloven, maar ze beseffen heel goed dat het regime geen vrijheid kent. De tweestrijd gaat over de keuze om te blijven in een hele gevaarlijke en vaak hopeloze situatie of om te vertrekken en hun dromen achter te laten. Harkema heeft elk persoonlijk verhaal van deze dappere mensen in haar boek een plek gegeven. De verhalen zijn universeel met als doel de lezers te verbinden met de Syriërs. Harkema’s boodschap is duidelijk: wend je niet af van de totale uitzichtloosheid van het conflict, ga in gesprek met vluchtelingen en luister. Begrip is volgens haar het hardst nodig.

“Wil ik dit wel? Meegezogen worden in een wereld die ik niet ken, die mijn angst inboezemt, razend maakt en die zo onrechtvaardig en zonder scrupules is. Ik dacht van mezelf altijd dat ik heel principieel was. Dat ik zou vechten voor vrijheid als er oorlog zou uitbreken. Dat ik zeker aan de goede kant zou staan. Nee, ik zou niet de persoon zijn die zich afwendt. Maar ik wil dit allemaal niet weten, terwijl ik ook de noodzaak voel het wel te weten”.

Voor velen van ons is een oorlog een abstract en onaantastbaar gegeven. De ellende is ver weg en ons dagelijkse leven neemt te veel tijd in beslag om stil te staan bij wat er niet eens zo ver van ons zich afspeelt. In het boek slaagt Harkema erin om de oorlog tastbaarder te maken door de nadruk te leggen op het persoonlijke en intieme karakter van haar boek. Ze brengt de ellende van de oorlog dichterbij en heeft haar best gedaan om voor verbinding te zorgen tussen haar lezers en de vluchtelingen die in ons land een nieuw bestaan proberen op te bouwen. Harkema schuwt niet om gedetailleerd de verhalen van de hoofdpersonen te vertellen. Hoewel je in het begin van het boek merkt dat ze naar de juiste toon heeft gezocht, heeft Harkema een goede balans gevonden in de schrokkende verhalen en de juist veerkrachtige wendingen in de levensverhalen van de mensen die ze heeft gesproken en waarmee ze inmiddels een sterke band heeft opgebouwd.

Schrijvers die woorden vanuit hun hart opschrijven, raken de lezers het meest. Harkema is een voorbeeld van een schrijver die zich geheel heeft gestort op het schrijven van een boek met een duidelijke en actuele boodschap. Of je nu een politiek vluchteling bent of iemand die uit economische redenen naar een ander land vertrekt: de wereld van een vluchteling is veel genuanceerder dan de meeste mensen denken en iedereen op deze wereld heeft zijn of haar eigen verhaal en moeilijke keuzes en beslissingen. Je wordt geen vluchteling omdat je daarvoor kiest, maar het is veel vaker een keuze tussen leven en dood of tussen het hebben van een toekomst of juist niet.

“De Syrische vrijheidsstrijders die ik heb ontmoet, hebben mij laten zien dat gewone mensen tot grootse dingen in staat zijn (..) Het besef dat wij inderdaad allemaal kleine druppeltjes zijn. Maar heel veel kleine druppels vormen een oceaan. Het is die oceaan die symbool staat voor ons mens-zijn”.

De schrijfstijl en woordkeuze van Harkema passen bij haar boodschap van het boek. Vanaf de eerste bladzijde gaat het om de lezers meenemen in haar ‘wandeling’ van de afgelopen jaren. Haar directe woorden versterken de universele thema’s die ze aansnijdt en zijn hard nodig gezien de actuele gebeurtenissen in de wereld. Het meest bijzondere aan het boek is echter dat de lezer voelt dat Harkema veel liefde in haar werk heeft gestopt. Het is niet zomaar een boek met een actueel thema, nee: Harkema heeft haar hart en ziel in het boek gestopt om op haar eigen manier de lezer mee te nemen in de heftige, emotionele maar zeer boeiende verhalen van dappere mensen die voor moeilijke keuzes hebben gestaan.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anna Husson

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!