De verbeelding legt het af tegen de werkelijkheid

Soms hebben schrijvers last van een ‘writers block’. Deze blokkade zorgt ervoor dat het creatieve proces wordt onderbroken door een tijdelijke inspiratieloze periode. Hoofdpersoon Delphine in Het ware verhaal van haar en mij (2016) kampt met deze creatieve blokkade nadat haar autobiografische roman over haar moeder is uitgegeven. Delphine is uitgegroeid tot een internationale bestsellerauteur, maar heeft nu zelfs moeite om haar computer zonder angst op te starten. Op een feestje ontmoet Delphine een zekere L., die haar maar al te graag wil helpen om de writers block te overwinnen. Al snel raken de twee vrouwen bevriend, maar L. blijkt andere plannen te hebben en manipuleert Delphine op zo’n manier dat ze gevangen zit in een ongezonde en destructieve vriendschap.

De veelbekroonde Franse schrijfster Delphine de Vigan (1966) heeft wereldwijd veel exemplaren van haar boeken verkocht. In Nederland verschenen bij uitgeverij de Geus de romans Niets weerstaat de nacht (2013) en Dagen zonder honger (2014). Het ware verhaal van haar en mij (2016) won de Prix Renaudot en stond op de longlist van de Prix Goncourt. Veel van De Vigans boeken hebben een autobiografisch karakter. In Niets weerstaat de nacht ging de schrijfster bijvoorbeeld op zoek naar het verleden van haar moeder, die op latere leeftijd zelfmoord heeft gepleegd.

Het autobiografische karakter van De Vigans oeuvre komt ook naar voren in haar roman Het ware verhaal van haar en mij. De verteller van de roman heet Delphine en haar laatste boek is, net zoals dat van De Vigan zelf, een autobiografische roman. Deze overeenkomsten tussen de schrijfster en het personage resulteren in het nadenken over de relatie tussen fictie en non-fictie. Daarnaast worden de lezer interessante reflecties en discussies tussen personages over de relatie tussen literatuur en waarheid voorgeschoteld. L. is bijvoorbeeld van mening dat lezers verveeld raken van personages die de waarheid achterhouden en dat ze moe worden van romans die de waarheid ondermijnen. L. wil Delphine ervan overtuigen dat haar volgende roman over de waarheid moet gaan, terwijl Delphine in de kracht van fictie blijft geloven.

Maar ook de lezers worden meegenomen in een spel tussen werkelijkheid en verbeelding. Delphine kijkt terug op de jaren vriendschap met L. en probeert te onderzoeken hoe de relatie tussen haar en L. is ontstaan en wanneer die is ontspoord. Ondertussen zet De Vigan haar eigen lezers op het verkeerde been en krijgen zij het gevoel dat er iets niet klopt tussen de twee vrouwen. De vriendschap lijkt op momenten zelfs verzonnen en in elkaar gezet. Met welke waarheid heeft de lezer te maken, met die van Delphine, L., of blijft de waarheid verborgen? Tegelijkertijd blijft De Vigan zeer dicht op de huid van haar personages met als resultaat dat haar lezers een ongemakkelijk gevoel krijgen. De roman blijft tot de laatste pagina spannend en als geen ander kan De Vigan haar lezers laten worstelen met de verhouding tussen werkelijkheid en fantasie.

Het ware verhaal tussen haar en mij is dus een intelligente en gewaagde roman. Het verhaal speelt op een fantasierijke manier met de lezers en manipuleert hun leeservaringen tot het einde. Enkel een goede schrijfster weet haar lezers op zo’n wijze te verrassen. De roman speelt met de kracht van fictie en ieders eigen fantasie en is tegelijkertijd een aanklacht tegen onze cultuur waarin veel is gebaseerd op feiten en de waarheid. Waargebeurde verhalen mogen dan goed verkopen, ze zijn dus niet altijd goed voor de verbeeldingskracht van literatuur.