Herschrijf de geschiedenis als voeding voor het heden
Op negenenveertigjarige leeftijd begint schrijver A.H.J. Dautzenberg (1967) met het schrijven van een dagboek. Het resultaat is het boek Ik bestaat uit twee letters (2018). De inhoud is zeer divers: vele dagboekfragmenten, essayistische betogen, brieven aan vrienden en andere schrijvers, gedichten, foto’s en strips worden met elkaar afgewisseld. Dautzenberg komt vaak (ongewild) in de media. Hij doneerde een nier, kreeg veel negatieve reacties toen hij het op nam voor de pedofielenvereniging Martijn en hij schreef een boek samen met de bekende fraudeprofessor Diederik Stapel (1966). De negatieve reacties leidden regelmatig tot vervelende veranderingen in het leven van Dautzenberg. Vooral het beeld dat de media van de schrijver schetst, heeft veel invloed op de verkoop van zijn werk en zijn financiële positie als schrijver. Deze en nog vele andere onderwerpen behandelt Dautzenberg openhartig en eerlijk in zijn boek.
Voor sommige mensen is het bijhouden van een dagboek een bezigheid die voldoening geeft, maar voor Dautzenberg is het effect juist het tegenovergestelde. Het 'accelereert de onrust' en het 'kwadrateert het bewustzijn' en het doet hem naar eigen zeggen zelfs een aantal keren pijn. De lezer merkt vooral aan de toon van de dagboekfragmenten dat het schrijven over zijn jeugd voor Dautzenberg confronterend is. Tegelijkertijd zorgt de eerlijkheid van de schrijver voor een verbintenis met de lezer. Iedereen vraagt zich immers weleens af wie ze diep van binnen zijn, wie ze waren in het verleden en vooral wie ze zullen zijn in het heden.
"Mijn ongemak komt volgens mij vooral voort uit mijn opvoeding: praten over jezelf, dat doe je niet".
Dautzenberg is in zijn teksten altijd maatschappelijk betrokken, maar in het dagboek gaat het vooral om de zorgzaamheid tegenover zijn familie. De meest interessante dagboekfragmenten gaan over de relatie tussen Dautzenberg, zijn tweelingbroer Hub en hun vader. De schrijver raakt de lezer wanneer hij liefdevol praat over zijn overleden vader, terwijl toch vaak is gebleken dat zijn vader niet altijd goed handelde. Interessant is het verloop van het onderzoek naar het NSB-verleden van de grootouders. De fragmenten bewijzen dat het graven in het verleden vaak nuttig is, maar het onderzoek is ook persoonlijk. Welke rol spelen bijvoorbeeld de keuzes van je familie op jouw toekomst?
Kenners van Dautzenbergs oeuvre weten dat zijn fictiewerk autobiografisch is. In Ik bestaat uit twee letters gaat de schrijver echter een stap verder. De bekentenissen, de impulsieve notities tussendoor en de diepgaande zelfanalyses geven een goed beeld van de schrijver, soms zelfs een te persoonlijk beeld. Niet iedere lezer zit te wachten op de zeer persoonlijke feiten, zoals de cupmaat van zijn moeder. Aan de andere kant weet Dautzenberg ook de afstand te behouden. Hij schrijft namelijk niet over alles wat hij met andere mensen meemaakt. Wanneer hij slecht nieuws ontvangt, wil hij de lezer niet betrekken: ‘Er zijn gebeurtenissen waar ik niet over kan schrijven'. Het boek toont dus ook een tweestrijd tussen een schrijver die zeer openhartig verslag doet en zijn wens om het liefst onzichtbaar te blijven.
Ik bestaat uit twee letters van Dautzenberg is een openhartig egodocument in de stijl die lezers van hem gewend zijn. Het boek is een diepgaand onderzoek naar het verleden en vooral Dautzenbergs jeugd, maar het is ook een persoonlijke analyse over de vraag of andere mensen in je leven bepalen wie je bent en hoe je in het leven staat. Met een scherpe toon, intellectuele vraagstukken en duidelijke taal neemt Dautzenberg je terug naar zijn jeugd. Om het heden te kunnen begrijpen, moet je de geschiedenis soms ophalen en herschrijven.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anna Husson
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
