Ooit waren wij vogels van André Platteel is een aangrijpend verhaal over een wanhopige poging om je verleden te ontvluchten.
In de meest recente roman van Platteel, getiteld Ooit waren wij vogels, neemt Jonathan (opnieuw) een prominente rol in. Hij tracht de traumatische gebeurtenissen uit zijn verleden in Nederland achter zich te laten door te verhuizen naar Miami. Tijdens zijn reis belandt hij in een motel dat niet langer fungeert als toeristische bestemming, maar eerder als een toevluchtsoord voor getraumatiseerde en gewonde individuen die op zoek zijn naar een veilige plek. Als gevolg van een natuurramp is niets meer vanzelfsprekend en speelt het rouwproces om een verloren wereld een grotere rol dan ooit tevoren. Jonathan zet zich met volle overgave in om zijn zoon Tommi te beschermen tegen de ontwrichtende krachten van deze instortende wereld, maar dit blijkt een aanzienlijke uitdaging te zijn.
‘Toen de wereld begon te wankelen waren er van die slimmeriken die beweerden dat onder extreme omstandigheden het beste in mensen naar boven wordt gehaald, maar als je aan de rand van de afgrond staat, komt er iets anders naar boven.’
Wat direct opvalt aan het verhaal van Platteel, is dat hij op verschillende wijzen de realiteit in zijn boek "manipuleert". Op diverse momenten lijkt het verhaal dermate onwerkelijk dat zelfs Jonathan begint te twijfelen aan de authenticiteit van zijn ervaringen: ‘Soms denk ik dat het allemaal niet echt is, het motel een set van een toneelstuk met honderden afgepeigerde figuranten die alert maar wezenloos wachten op een startsignaal om hun karakters tot leven te wekken, met Drake als regisseur.’ Deze dromerige scènes worden echter plotseling verstoord door ruwer taalgebruik en plotwendingen die de lezer weer terugbrengen naar de realiteit. Alles in het leven van Jonathan lijkt een zinloze strijd en de magische effecten maakt het lezen een nog indringender ervaring.
Het verhaal creëert deze surrealistische sfeer als gevolg van het centrale thema: de impact van keuzes uit het verleden, zowel op persoonlijk als maatschappelijk niveau, op de toekomst. Het illustreert hoe deze keuzes plotseling weer relevant kunnen worden om stand te houden. De essentie ligt daarbij dus op de perceptie van de werkelijkheid na het maken van deze keuzes. Een ander belangrijker thema is hoe traumatische ervaringen iemands persoonlijkheid blijven vormen, zelfs binnen het eigen gezin. Het is geen verrassing dat de auteur, gezien zijn eerdere werken, zijn eigen geschiedenis en ervaringen in deze roman heeft verwerkt. Het zijn geen navertelde herinneringen, maar hoogstwaarschijnlijk transformaties van beslissende ervaringen die teruggrijpen op eigen levensfeiten.
‘De dood zou een verlichtingsmoment kunnen zijn waarin we onze aard ontdekken, dat hadden de dames afgelopen dagen iedereen wijsgemaakt. Ik vond dat cynisch: waarom het einde als leermeester en niet het leven zelf?’
Platteel heeft een uitstekend boek geschreven over het vermogen om empathie te tonen jegens anderen, zonder enige moraliserende of opdringerige toon. Het boek stelt intrigerende vragen, zoals de ethische verantwoordelijkheid van het krijgen van een kind wanneer er geen garantie is op een gezonde en veilige toekomst. Ook roept het de vraag op of er nog sprake is van ‘leven’ wanneer de moderne beschaving verloren is gegaan. Deze vragen blijven gedurende het verhaal boeiend. Ondanks de rauwe en afschuwelijke aspecten van het verhaal, bevat de roman ook hoopvolle en intieme momenten. Misschien is het zelfs mogelijk om uit de as van de verloren wereld een nieuwe realiteit te creëren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anna Husson
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
