Levensechte Nederlandse spionnen in opmerkelijke thriller
Nederlandse spionnen kregen nog maar weinig hoofdrollen in spionagethrillers. Al hebben ze dat, gezien hun voorkeur voor geheimhouding, wellicht nooit erg gevonden. Hoe dan ook is dat nu veranderd. Voor zijn nieuwste boek, De Repair Club, koos thrillerauteur Charles den Tex (1952) de Nederlandse veiligheidsdienst als onderwerp en dook er meteen flink in. Dat leverde een verhaal op dat bij de beroepsspion mogelijk gemengde gevoelens oproept, maar waar de lezer veel wijzer van wordt.
Voormalig communicatieadviseur Den Tex behoort al enige tijd tot de allergrootste auteurs binnen de Nederlandstalige thrillerwereld. Hij werd vooral bekend met verhalen waarin min of meer gewone burgers in de clinch liggen met machtige bedrijven met een schimmige agenda en geavanceerde techniek tot hun beschikking. Realisme en een actuele insteek vormen daarbij zijn handelsmerk. Verrassend genoeg slaat hij met dit boek een andere weg in.
'De Nederlandse spion [wordt] op eerbiedwaardige wijze uit zijn schaduw getrokken. Of die daar nu blij mee is of niet.' – Recensent Anne-Claire
De Repair Club is een groep van drie mannen en een vrouw die tijdens bijeenkomsten ter plekke elektrische apparaten repareren voor mensen die geen nieuwe kunnen of willen kopen. In hun midden bevindt zich echter John Antink, gepensioneerd hoofd van de Nederlandse veiligheidsdienst. Onder zijn leiding 'repareert' de club ook 'fouten gemaakt in het verleden', doorgaans op clandestiene wijze. Tijdens een bijeenkomst in 2018 wordt John hardhandig geconfronteerd met de naweeën van een heftige periode uit zijn carrière, die eind jaren 80 plaatsvond in Oost-Europa. De club gaat aan de slag om ook dit te fiksen, maar de zaken lopen al snel mis. Ook omdat recente geheime operaties in Syrië verbonden lijken met wat er ooit in het Oostblok is gebeurd en Johns opvolger bij de dienst, Alisja Calder, genoodzaakt is zich ook met de zaak te bemoeien.
In 2018 en 2020 speelde in Nederland daadwerkelijk een kwestie rondom dubieuze Syrische rebellengroepen die financiële steun hadden gekregen van de Nederlandse overheid, maar hoe dat kon gebeuren is nooit opgehelderd. Dit inspireerde Den Tex om zelf een mogelijk scenario uit te werken. Door dit te doen vanuit het gezichtspunt van de veiligheidsdienst stapt hij echter weg van zijn meer gebruikelijke verhaalopzet. Deze keer geen gewone individuen die het slachtoffer worden van bedrijfsmatige complotten, maar personages die zelf bij allerlei dubieuze zaken betrokken zijn.
Het blijkt een geslaagde vernieuwing. Het geloofwaardige en doorleefde scenario dat de auteur schetst, geeft de lezer een ongekend inzichtelijk beeld van Nederlandse spionage, zowel in de jaren 80 als in 2018. Goede research legt hiervoor duidelijk de basis. In hoeverre de verwikkelingen in het verhaal daadwerkelijk overeenkomen met de werkelijkheid zullen we nooit weten, maar ze creëren beslist begrip voor de machten en krachten waar de veiligheidsdienst en dus feitelijk ook de Nederlandse overheid mee te maken heeft. Net zoals ze begrip kweken voor het spel vol misleiding waar spionnen mee te maken krijgen en hoe hun karakter en leven in elkaar steekt. Hoofdpersoon John Antink wordt binnen dat kader bijzonder goed uitgediept. Dat maakt De Repair Club een interessant verhaal. Daarnaast is het ook een spannend verhaal, waarin alles steeds weer anders blijkt te zijn dan het leek.
Toch is het niet altijd een prettig boek om te lezen. Realistisch en begrijpelijk is niet hetzelfde als aardig en het gedachtegoed der spion valt soms zwaar op de maag. Dit maakt identificatie met de hoofdpersonen vaak lastig. Dat komt ook doordat de Repair Club uiteindelijk maar een bijrol speelt en je de andere drie leden matig tot niet leert kennen, terwijl directeur Calder een eigen gezichtspunt heeft. De wat eenvoudige schrijfstijl met veel korte zinnen draagt ondertussen niet bij tot een aangenamere tekst, alleen maar een makkelijkere.
Dat neemt niet weg dat Charles den Tex toch weer een sterke en opmerkelijke thriller aflevert, waarschijnlijk zijn beste in jaren. Hoewel het boek opent met een motto rond James Bond, is Antink allesbehalve dat. Maar aan zijn hand wordt de Nederlandse spion op eerbiedwaardige wijze uit zijn schaduw getrokken. Of die daar nu blij mee is of niet.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
