Veel mysterie, weinig spanning

Auteur Wendy Walker komt uit een warm gezin en heeft er zelf ook een. Toch schreef ze met Het Cassandra-effect een thriller over een gezin dat door toedoen van een narcistische moeder ernstig disfunctioneert. Inspiratie daarvoor haalde ze vooral uit een jarenlange praktijk als advocaat familierecht. Daarbij had ze de beste bedoelingen, want ze wilde niet alleen een spannend boek schrijven, maar ook de problemen van kinderen met een narcistische ouder onder de aandacht brengen. Dat klinkt als een mooie win/win situatie, maar het één blijkt toch te wringen met het ander. Daardoor laat dit boek uiteindelijk gemengde gevoelens achter, maar slaat de balans wel naar het positieve door.

Voor een goed begrip: met narcisme wordt geen bovenmatige ijdelheid of zelffelicitatie bedoeld. Het gaat om een narcistische persoonlijkheidsstoornis, ook wel bekend als pathologisch narcisme. Mensen die deze stoornis hebben zijn extreem manipulatief en zelfgeobsedeerd en proberen hun eigen superioriteit steeds weer te bevestigen door anderen onderuit te halen.

Wendy Walker is bij ons ook bekend van de psychologische thriller Niet alles is vergeten. Het Cassandra-effect is haar tweede thriller en werd vertaald door Anna Livestro. Opvallend is dat de oorspronkelijke titel Emma in the Night luidt, wat eigenlijk minder accuraat is.

De term ‘Cassandra-effect’ komt weliswaar niet in het boek voor, maar is wel van toepassing. Het is een, op de mythische Cassandra geïnspireerde term en verwijst naar partners van autisten, die vaak niet worden geloofd wanneer ze het over het gedrag van hun wederhelft hebben. Hoofdpersoon Cassandra (Cass) Tanner wordt echter ook niet geloofd als ze meent dat haar zus Emma en zijzelf niet veilig zijn wanneer ze na de scheiding van hun ouders bij hun narcistische moeder in haar nieuwe gezin moeten gaan wonen. Jaren later gaat het niettemin mis en verdwijnen de beide zusjes spoorloos. Vervolgens is het forensisch psychologe Abby Winter die niet wordt geloofd als ze de moeder niet vertrouwt.

Het verhaal begint echter als Cass drie jaar later weer levend en wel terugkeert. Ze vertelt dan hoe Emma en zij door een vreemd echtpaar gevangen zijn gehouden op een eiland voor de Amerikaanse oostkust. Hoewel Cass wist te ontsnappen, moest Emma noodgedwongen achterblijven. Het is dus zaak om het betreffende eiland zo snel mogelijk te vinden en Emma te bevrijden voordat het echtpaar haar iets aan zal doen. Psychologe Abby voelt echter dat er iets niet klopt en probeert te achterhalen wie er nu precies wie manipuleert, wat er werkelijk aan de hand is en wat er in het verleden is gebeurd.

Cass vertelt haar verhaal in de ik-vorm, terwijl Abby’s gezichtpunt vanuit de derde persoon wordt beschreven. Daarbij krijgt de lezer al snel te horen dat Cass een verklaring heeft ‘bedacht’ en dus liegt. Gaandeweg blijkt echter dat ze ook veel waarheden vertelt, want ze geeft talloze details en is emotioneel erg betrokken. Dat levert volop mysterie op, want wat is er gelogen en waarom. Het maakt het echter ook moeilijk om met Cass mee te leven, aangezien je niet weet of ze goede of slechte bedoelingen heeft.

Ondertussen heeft het boek te lijden onder een afstandelijke schrijfstijl. Veel gebeurtenissen worden achteraf verteld en maar al te vaak zijn we niet ter plekke aanwezig. Daarnaast staat er zoveel nauwelijks verholen uitleg over pathologisch narcisme in het boek, dat het soms welhaast een casestudy voor psychologiestudenten lijkt. En dat doet de toch al matige spanning geen goed.

Met zulke problemen had Het Cassandra-effect gemakkelijk een saai boek kunnen zijn. Toch is dat niet het geval. De vraag wat er is gebeurd blijft nieuwsgierigheid opwekken. De verbijsterende verwikkelingen binnen het ontspoorde gezin houden de aandacht goed vast en Walker speelt het idee van ‘wie manipuleert wie’ maximaal uit. Daardoor blijf je toch doorlezen, met als uiteindelijke beloning een sterke ontknoping vol verrassingen. Ondanks alles zal het voor velen dan ook de moeite waard blijken om door de nadelen van dit boek heen te lezen.