Briljante science in gecomprimeerde fiction
Mijnwerkerszoon Cixin Liu (1963) groeide op in een arm dorp in de Chinese provincie Henan. Een simpel, ongeletterd leven leek zijn deel, maar in plaats daarvan ging hij studeren in de Verenigde Staten en groeide hij uit tot een internationaal succesvolle sciencefictionauteur. Het drielichamenprobeem, het eerste deel van een trilogie, is zijn bekendste boek tot nu toe. Hij won er als eerste Aziaat de Hugo Award mee. Er is ook een filmversie, maar door gedoe over de rechten blijft die vooralsnog op de plank.
Het succes van de zogeheten 'Rembrance of Earth’s Past'-trilogie is mede te danken aan de Engelse vertaling. Vertaler Ken Liu, zelf ook sciencefictionauteur met Chinese wortels, paste Het drielichamenprobleem in overleg met de auteur aan zodat het beter geschikt werd voor de westerse lezer. Begrijpelijkerwijs is het dan ook deze versie die door Eisso Post in het Nederlands is vertaald.
Ongebruikelijk genoeg begint dit sciencefictionverhaal met geschiedenis. Tijdens de Chinese Culturele Revolutie in de jaren 60 moet de nog jonge astrofysica Ye Wenjie toezien hoe haar vader, een professor, publiekelijk wordt terechtgesteld. Zelf wordt ze voor straf naar de geheime Rode kust-basis gestuurd, waar een parabolische antenne op de ruimte staat gericht. Pas na vele jaren dienst leert ze de verbazingwekkende waarheid over deze antenne kennen. Dat zet haar aan tot een aantal radicale acties.
In het heden ontmoeten we nanotechnoloog Wang Miao, wiens hulp wordt ingeroepen als er een golf van mysterieuze zelfmoorden plaatsvindt onder Chinese wetenschappers. Als hij op onderzoek uitgaat, overkomen hem curieuze dingen en stuit hij op een mysterieuze online virtual reality game, waarin een planeet met drie zonnen centraal staat. Dat geeft een zogenaamd drielichamenprobleem: een wiskundig vraagstuk omtrent het berekenen van de baan van drie naburige hemellichamen. Dat is welhaast ondoenlijk omdat drie verschillende, op elkaar inwerkende zwaartekrachten een chaotische situatie geven. Wang ontdekt echter dat het voortbestaan van de mensheid in groot gevaar komt als dit probleem niet wordt opgelost.
In een nawoord vertelt Liu dat hij een nogal ongewone vorm van verbeelding heeft. Lichtjaren, extreem grote of kleine oppervlakten, dimensies en andere maten waar de meeste mensen zich weinig bij kunnen voorstellen, kan hij uitstekend visualiseren voor zichzelf. Het blijkt een bijzonder talent dat hij in zijn boek optimaal weet te benutten en dat de basis vormt voor een veel breder wetenschappelijk vernuft. Daar komen bovendien tal van spectaculaire gebeurtenissen en verschijnselen uit voort, die volkomen uniek zijn binnen het genre.
Dat Liu als schrijver ook nog iets anders kan, blijkt vooral in het eerste kwart. Nog maar net bekomen van de roerige openingshoofdstukken over de Culturele Revolutie, wordt de lezer alweer meegevoerd in spannende verwikkelingen rond Wang Miao. Daarnaast leren we de auteur kennen als een man van geslaagde metaforen en rake observaties.
Zodra Wang de game binnenstapt, verandert dat echter. Net zoals zijn hoofdpersoon zich steeds meer in het spel verliest, verliest de auteur zich in zijn eigen wetenschappelijke ideeën. Het verhaal krimpt dan in tot voornamelijk informatie en actie en laat steeds minder ruimte over voor zaken als inkleuring van de omgeving, karakterontwikkeling en levensechte details. Daardoor maakt het geheel uiteindelijk een nogal gecomprimeerde indruk. Een auteur kan ook te veel schrappen.
Helaas is het boek daardoor voor mensen die natuurwetenschappelijk gezien niet zo goed onderlegd zijn een fikse kluif. Onnodig, want feitelijk legt Liu alles goed genoeg uit of hij sluit een verhandeling vol vakjargon netjes af met een voor iedereen begrijpelijke conclusie. Op tal van momenten weet hij mensen zelfs mee te voeren in zijn speciale verbeelding en ze daar volop deelgenoot van te maken. Volhouders worden dan ook zeker beloond, maar het onderwerp moet je wel interesseren.
Wie echter originele, niet-westerse sciencefiction wil lezen waarin de science daadwerkelijk briljant is, is bij dit boek aan het juiste adres. De verwondering die voor veel lezers van het genre zo belangrijk is, valt in Het drielichamenprobleem volop te vinden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
