Veel erotische romantiek, weinig kunst of geschiedenis
Een boekdeal van een miljoen dollar en vertaal- en filmrechten die per opbod zijn verkocht; van de debuutroman Het gouden uur van de Amerikaanse Whitney Scharer worden gouden bergen verwacht. Dat is grotendeels te danken aan haar onderwerp: de heftige romance die het fotomodel Lee Miller (1907-1977) rond 1930 in Parijs had met kunstfotograaf Man Ray (1890-1976). Daarbij wordt het verhaal verteld vanuit Miller, die mede door deze relatie zou uitgroeien tot kunst- en oorlogsfotografe. Dat spreekt inderdaad tot de verbeelding, maar de vraag of het boek daarmee ook aan de hooggespannen verwachtingen voldoet, is voer voor discussie.
Whitney Scharer heeft kunstgeschiedenis en Engelse literatuur gestudeerd, is designer en publiceerde een aantal korte verhalen. Ze werkte jarenlang aan dit boek, dat in februari in het Engels uitkwam als The Age of Light. De vertaling was in handen van Inger Limburg en Lucie van Rooijen.
In 1929 pakt het dan 22-jarige Amerikaanse fotomodel Lee Miller het vliegtuig naar Parijs om daar haar kunstenaarsdroom te verwezenlijken. Haar nieuwe leven valt haar aanvankelijk zwaar, maar dan ontmoet ze de beroemde fotograaf Man Ray. Ze wordt zijn assistente onder voorwaarde dat hij haar alles leert over fotografie. Daar komt een gepassioneerde relatie uit voort, waarbij Lee zowel geliefde, muze, model als assistente is van Ray. Toch gedraagt ze zich nogal dociel, wat te maken heeft met haar merkwaardige jeugd. Het is dan de vraag of ze zich uit haar afhankelijke positie los zal maken en een ware kunstenaar zal worden, of altijd zal blijven doen wat ‘de man achter de camera’ van haar vraagt.
Ondertussen krijgen we korte flitsen mee van Millers latere werk als oorlogsfotograaf. Het contrast met deze journalistieke Lee en die uit de rest van het boek is verbijsterend. Wat Scharer nu precies met deze scènes wil zeggen blijft echter vaag, waardoor ze er toch een beetje bijhangen.
Wat de auteur vooral heeft gedaan is het verhaal van Lee Miller en Man Ray vertellen op basis van foto’s. Foto’s die zowel door als van Lee zijn gemaakt en waar de auteur bijzonder veel onderzoek naar heeft gedaan. Steeds weer opnieuw hebben deze foto’s een rol in het verhaal en ontspint de rest zich daar omheen. Dat blijkt een originele manier om een verhaal op te bouwen en het is nog leerzaam op fotografisch gebied ook.
Belangrijk probleem is echter dat Scharer de foto’s veelal gebruikt om er haar eigen fantasie op los te laten. Daarbij gaat ze erg ver door allerlei intimiteiten te beschrijven, waaronder een lange rij uitbundige en nogal expliciete seksscènes. Ondertussen wordt Man Ray in toenemende mate weggezet als een nare man. ‘Experimenteren’ met historische fictie noemt de auteur dat zelf in haar nawoord, al meent ze dat de verzonnen handelingen en scènes in lijn zijn met de personages. Is dat zo? Het is eigenlijk niet te controleren met zaken die zo persoonlijk en diep psychologisch van aard zijn. Het valt daarentegen wel te bestwisten of het acceptabel is dit te doen met mensen die echt hebben geleefd.
Als historische roman stelt Het gouden uur in ieder geval weinig voor. Er wordt niet echt een tijdsbeeld van de periode rond 1930 neergezet. Helaas mist het boek ook op kunsthistorisch gebied diepgang. Het dadaïsme en het surrealisme, kunststromingen waar zowel Ray als Miller toe worden gerekend, krijgen weinig toelichting en worden negatief belicht. Parijse kunstenaars die ertoe behoorden zien we ofwel zichzelf lallend voor schut zetten op feestjes, ofwel in nuchtere toestand pseudo-intellectualistische onzin neuzelen. De auteur lijkt weinig met deze kunst te hebben, met uitzondering van Millers foto’s dan.
Schuif je de genoemde bedenkingen echter aan de kant, blijf je achter met een aangrijpend verhaal over een jonge vrouw en haar innerlijke strijd om een onafhankelijke persoon en professioneel fotografe te worden. Als zodanig werkt Het gouden uur prima, al is het hierdoor vooral geschikt voor liefhebbers van erotisch geladen romans over relaties en persoonlijke ontwikkeling.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
