Emoties, alternatieve geschiedenis en een vleugje mystiek
De Britse schrijfster Bridget Collins (1981) is hard onderweg haar eigen genre te worden, zo moeilijk als haar boeken zich laten labelen. Al is haar werk beslist verwant aan dat van landgenotes Sarah Perry, Natasha Pulley, Elizabeth Mcneal en Diane Setterfield. Deze auteurs plaatsen hun mysterieuze verhalen echter in de ons bekende historie, terwijl Collins een alternatieve geschiedenis neerzet. In haar nieuwe boek, Het verraad van Montverre, creëert ze ook een wereld die sterk lijkt op de onze, maar waarin een intellectueel en mystiek spel een centrale rol speelt.
Collins schreef onder de auteursnaam B.R. Collins een zevental Young Adults, waarvan er geen naar het Nederlands zijn vertaald. In 2019 werd echter De boekbinder gepubliceerd, haar eerste roman voor volwassenen; een bijzondere kruising tussen literatuur en fantasy die al snel een internationaal succes werd. Vandaar dat er met Het verraad van Montverre een tweede literaire roman kwam, die is vertaald door Marga Blankestijn.
In dit verhaal draait alles om het zogeheten ‘grand jeu’. Hoewel dat telkens wordt aangeduid als een spel, is het meer een voorstelling. Eentje waarin muziek, wiskunde, filosofie en poëzie samenkomen in een cultureel maar tevens mystiek samenspel. Het idee voor dit grand jeu is, zoals de auteur zelf aangeeft, sterk geïnspireerd op het spel uit de utopische roman Het kralenspel van Herman Hesse. Wat niet wegneemt dat ze er beslist iets heel anders mee doet.
Om zichzelf te bekwamen in het grand jeu dienen getalenteerde jongens te gaan studeren aan een speciale opleiding. Het traditionele bolwerk Montverre heeft daarbij een grote naam. In 1936 probeert de eerste vrouwelijke Magister Ludi Claire zich er staande te houden. Ondertussen schraapt een foute politieke partij die christenen vervolgt steeds meer macht naar zich in het land. Tot overmaat van ramp neemt Leo Martin, een man waar Claire problemen mee heeft en die lid is van de partij, zijn intrek op Montverre. Leo is echter ook niet van harte terug op Montverre, waar hij ooit een veelbelovende leerling was, maar hij probeert er het beste van te maken. Tussen de bedrijven door lezen we stukjes uit het dagboek dat hij tien jaar eerder als tweedejaars schreef over de heftige gebeurtenissen die hij toen meemaakte. Zaken die nu alsnog op een verrassende ontknoping afstevenen.
Het verraad van Montverre is zonder twijfel een even originele als aangrijpende roman. Het is prachtig geschreven en de personages zijn bijzonder levensecht met hun diepgevoelde, maar niet altijd redelijke emoties. Het verhaal is ook gelaagd en voorzien van intelligente bespiegelingen. Ondertussen zijn de verzonnen zaken op dusdanige vanzelfsprekende manier in de ons bekende wereld verweven dat je niet twijfelt aan hun geloofwaardigheid.
Punt is wel dat de alternatieve wereld tamelijk vaag wordt beschreven. Het grand jeu en zijn plaats in de wereld, die partij die zoveel macht heeft, ‘het land’, het Europa van dit 1936; het zijn allemaal zaken waar geen duidelijk beeld van wordt gegeven, soms zelfs nauwelijks een beeld. Dat is vooral vervelend wat het grand jeu zelf betreft. Het is dominant aanwezig in het verhaal, maar blijft desondanks een wat moeilijk voorstelbaar concept.
Toch kun je deze vaagheid niet zonder meer wegzetten als een groot minpunt aan het boek. Het veroorzaakt namelijk ook mysterie en zorgt ervoor dat de eigen verbeelding van de lezer er niet werkloos bij zit. Ook blijft het zo een niet opdringerige achtergrond voor de emotioneel geladen intermenselijke verwikkelingen. Die zijn nu als volle kleuren die extra lijken te verdiepen in contrast met een pastelkleurige ondergrond. Maar niet iedereen zal dat zo ervaren. Het zal afhangen van persoonlijke voorkeuren of lezers aanvullende informatie missen of niet.
Daarmee is Het verraad van Montverre weer een heel eigen Collins-boek geworden, maar tegelijkertijd iets heel nieuws. Letterlijk en figuurlijk minder magisch dan zijn voorganger, maar wel complexer, intelligenter en grootser. Net als De boekbinder is dit een roman zoals je er nog nooit een las, inclusief De boekbinder zelf.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
