Rondhuppen in vlakke familieroman
Het is eind 1913 en er doemt een wereldoorlog aan de horizon op. Het 18-jarige weesmeisje Marie komt in het Zuid-Duitse Augsburg echter gewoon als keukenmeid te werken in het chique landhuis van textielbaron Melzer. Daar neemt haar leven onverwachte wendingen, leert ze de waarheid over haar verleden en ontmoet ze de charmante zoon des huizes. Het klinkt als een ideaal recept voor een roman: romantiek gecombineerd met een verrassend verhaal tegen de achtergrond van een opmerkelijke periode in de geschiedenis. Helaas mengen de ingrediënten niet goed in Het weesmeisje. Auteur Anne Jacobs start namelijk veel verhaallijntjes op, maar rondt slechts enkele volwaardig af.
Anne Jacobs is een in Duitsland succesvolle schrijfster van lijvige historische feelgood boeken. Deze komen in driedelige series en worden een saga genoemd. Een passende benaming voor de breed opgezette familieromans die het inderdaad zijn. Het weesmeisje was Jacobs doorbraak. Het verscheen in 2015 als Die Tuchvilla (Het textiellandhuis) en was het eerste deel in de ‘Tuchvilla-Saga’. Het is ook haar eerste Nederlandse vertaling, verzorgd door Sylvia Wevers.
Eenmaal in het landhuis ontmoet Marie de andere leden van het personeel, zoals de huisdame, de kokkin, de bitse kamenierster, twee dienstmeisjes, twee tuinmannen en de huisknecht. Belangrijker zijn echter de leden van de familie Melzer. Aan het hoofd staat directeur Melzer, die zijn fabriek eigenhandig heeft opgebouwd en zijn van verarmde adel afstammende vrouw. Verder zijn er de oudste zoon Paul en de twee dochters, Elisabeth en Katharina, alle drie rond de twintig. Bijna alle voorkomende personages voldoen zozeer aan het cliché dat bij hun rol past, dat ze niet nader omschreven hoeven worden. Alleen Paul, Katharina en Marie hebben een beter uitgewerkte persoonlijkheid, al neigen ook zij naar vergelijkbare karakters in vergelijkbare verhalen.
Zoals men kan verwachten van een familieroman is er niet één centrale verhaallijn waar alles om draait, maar spelen er tal van kwesties rondom verschillende personages. Dat neemt niet weg dat de plotlijn rondom Marie en haar ware afkomst zonder twijfel de belangrijkste is. En terecht, want uiteindelijk is dat ook het sterkste en meest originele onderdeel van het boek en past het goed bij het jaar 1913.
Andere verhaalopzetjes blijven echter in halfslachtigheid hangen. Anne Jacobs lijkt moeite te hebben haar aandacht langdurig bij een eenmaal begonnen onderwerp te houden. Tegen de tijd dat iets tot een besluit mag komen, is ze met haar hoofd alweer bij nieuwe verwikkelingen. Oude kwesties worden dan snel even tussen de soep en de aardappelen afgehandeld, soms letterlijk bij een van de vele eettafelscènes. Zo is men in het begin van het boek tijdenlang druk met de voorbereidingen op een bal, maar krijgen we bepaald geen messcherp verslag van het moment suprême te lezen. We springen er zelfs overheen en krijgen er alleen via de gedachten van Elisabeth nog een beetje over te horen. Ook lopen personages soms tijden te dubben over een te maken keuze, maar blijft het moment waarop de beslissing valt buiten beeld. Onnuttig geworden personages verdwijnen vrij abrupt uit het verhaal, maar op driekwart van het boek worden er net zo lief weer nieuwe geïntroduceerd.
Ook historisch gezien is er geen uitdieping van onderwerpen. De auteur hupt als een musje door de geschiedenis, links en rechts een van pas komend graantje meepikkend om dan weer snel verder te huppen. Goed voorbeeld is een staking in de fabriek die pardoes uit de lucht komt vallen, binnen een paar pagina’s wordt gesust en dan weer in de vergetelheid verdwijnt. Ook wordt er maar sporadisch gerefereerd aan de mogelijkheid van een oorlog en dan opeens is de mobilisatie al begonnen. De historische sfeertekening blijkt vooral te bestaan uit idiote etiquetteregels, traditionele opvattingen en uiterlijke kenmerken als kleding, haardracht en huisinrichting.
Aldus huppen we in Het weesmeisje met Anne Jacobs mee van het ene onderwerp naar het andere gezichtspunt, terwijl er maar weinig serieus wordt uitgewerkt. Het eindresultaat is een saaie, voorspelbare en oppervlakkige roman.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
