Depressie te lijf met mirakels, mythes en sprookjes
Hine, de tweede roman van Lotte Kok (1996) is tot op zekere hoogte een hervertelling van het laatmiddeleeuwse mirakelstuk Mariken van Nimwegen. Dat is weer eens wat anders dan een hervertelling van Assepoester of Sneeuwwitje en zeker dan Belle en het beest. Mariken treft immers wel degelijk een beest. Desondanks waren sprookjes en mythes duidelijk andere belangrijke bronnen van inspiratie voor de auteur. Het levert een even donkere als fantasierijke roman op, met historische en toneelachtige elementen.
'Beeldspraak, omschrijvingen, emoties, goed doordachte maar terloops overkomende overpeinzingen; ze weet overal raad mee.' – recensent Anne-Claire
Kok debuteerde in 2018 met de roman Skydancer. Naast schrijfster is ze masterstudent Muziektheater aan het conservatorium in Arnhem. Verder heeft ze ooit aan de universiteit voor Humanistiek gestudeerd en deed ze ervaring op in de geestelijke gezondheidszorg. Van al deze zaken zijn sporen terug te vinden in onderhavige roman.
In een niet nader te duiden historische periode vertelt ik-figuur Hine ons het verhaal van haar moeizame volwassenwording. Tot haar achtste is ze een gelukkig meisje dat samen met haar stoere, onafhankelijke moeder in een plaggenhut op de hei woont. Als haar moeder spoorloos verdwijnt, komt ze terecht bij haar rijke maar nare familie. Daar ziet ze, vastgesnoerd in een korset, hoe mensen het naastgelegen bos ingaan om er nooit weer uit te komen. Toch besluit ze op haar veertiende zelf het bos in te vluchten omdat het haar enige overlevingskans is. Helaas blijkt het bos inderdaad een duistere plek waar het evengoed moeilijk overleven is en waar verdacht veel mensen sterven. Worstelend met angst, onzelfstandigheid en gebrek aan geloof in zichzelf probeert Hine de geheimen van het bos te ontrafelen, vriend van vijand te onderscheiden en haar verloren moeder terug te vinden.
Net als sprookjes en mirakelstukken staat deze roman vol met symboliek, boodschappen en zwaar aangezette thema’s. Belangrijk is daarbij het bos zelf, dat op danteske wijze symbool staat voor depressie. Depressie en zelfmoord zijn dan ook belangrijke thema’s, net als bijvoorbeeld de vraag hoe goed en slecht te definiëren en ook hoe man-vrouwverhoudingen en ouder-kindverhoudingen vorm te geven. Dat lijkt wat veel en wat zwaar op de hand, maar Kok komt er goed mee weg. Over al deze onderwerpen heeft ze namelijk echt iets te zeggen en met wijze en troostende woorden enerzijds en leuke, fantasievolle elementen anderzijds weet ze het verhaal nog aardig licht te houden. Dat ze de boodschap er soms te dik bovenop legt en naar het einde toe steeds vaker in herhaling valt, is daardoor gemakkelijk te vergeven.
Om dicht bij een mirakelstuk te blijven, heeft theaterstudent Kok de roman een toneelachtige structuur meegegeven. Zo hebben de hoofdstukken, in aantal beperkt, veel weg van aktes. Ondertussen kent de tekst bovengemiddeld veel dialoog en maar weinig decors en actiescènes. Er is zelfs een oranje licht dat als een spotlight door het bos waart. Lange tijd wordt de lezer door de voorstelling meegevoerd, maar uiteindelijk gaan de beperkingen toch wringen. In dit bos was meer mogelijk geweest dan er nu uitkomt.
Niettemin blijft het boek dankzij Koks fraaie schrijfstijl overeind als literaire roman. Beeldspraak, omschrijvingen, emoties, goed doordachte maar terloops overkomende overpeinzingen; ze weet overal raad mee zonder dat de ik-vorm ooit onnatuurlijk overkomt.
'Tweeëndertig! Twee keer mijn leeftijd, plus een beetje. Onmiddellijk werd ik argwanend: hoe ouder het roofdier, hoe groener de prooi. Een naïeve maagd met blosjes op de wangen, die wordt verslonden, toch? Als vanzelf voelde ik de naden van mijn jurk zitten. Hoe de stof om mijn taille spande, over mijn borsten sneed, al Charons jurken waren glanzend cadeaupapier, alles om de binnenkant nog aanlokkelijker te maken.'
Uiteindelijk gebeuren er in Hine inderdaad veel duistere dingen, is het soms moeilijk om te lezen wat mensen elkaar in het verleden aandeden en is er een voor discussie vatbare ontknoping. Maar tegelijkertijd blijkt ook dat mirakels, sprookjes en hoop zich niet zo gemakkelijk laten verdrijven als sommige personages in het boek hadden gewild of gedacht.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
