Prachtig decor, maar gebrek aan substantie
Met zijn derde thriller Seance stort de Belgische auteur Kevin Valgaeren (1979) zich met zoveel overtuiging in de negentiende eeuw dat het lijkt alsof hij die zelf heeft meegemaakt. Aan de hand van zijn hoofdpersoon dwalen we van het ene naar het andere sfeervolle Victoriaanse decor. Helaas kan de schimmige Londense mist niet verhullen dat zowel de personages als het verhaal diepgang missen.
Kevin Valgaeren studeerde Nederlandse en Engelse taal- en letterkunde en was actief als theater- en radiomaker en filmjournalist. Als schrijver mag hij zijn voorliefde voor 19de-eeuwse literatuur graag combineren met die voor griezelverhalen. Dat doet hij nu meer nog dan in zijn vorige twee romans, die zich in het heden afspelen. In Seance begeven we ons naar het Londen van 1873 en 1874, waar we getuigen zijn van het oproepen en zelfs materialiseren van geesten in een tijd dat seances erg populair waren. Victoriaanse gothic ten voeten uit dus.
Hoofdpersoon is Dr. Francis Whitman, een mensenschuwe Britse chemicus van halverwege de dertig. Zijn carrière is op een dieptepunt beland en hij is een zenuwinzinking nabij. Maar dan krijgt hij een opmerkelijk aanbod. De hoofdredacteur van een noodlijdend spiritueel blaadje vraagt hem om te bepalen of het medium Elizabeth Archer en de door haar gematerialiseerde geest Katie King waarachtig zijn. Geen overbodige luxe, aangezien beide dames verdacht veel op elkaar lijken. Wanneer hij Miss King voor het eerst ziet verschijnen, raakt Whitman echter in de ban van deze geest en gaat zijn gezond verstand overboord. Als er vervolgens een moord wordt gepleegd, gebeuren er nog vreemdere dingen en weet hij niet meer wat te geloven en wat niet.
Het eerste dat opvalt aan Seance is het fraaie, 19de-eeuws aandoende taalgebruik. Dat uit zich vooral in de keuze voor gedateerde en/of chique woorden. Die geven de tekst veel cachet mee en doen verlangen naar meer boeken met zulk taalgebruik. Gelukkig is de zinsbouw wel moderner dan die van anderhalve eeuw geleden, zodat het boek zich soepel genoeg laat lezen.
In ieder geval trekt Valgaeren de lezer al vanaf de eerste regels het Victoriaanse Londen binnen. Dat blijft het hele verhaal door intact, dankzij de mooie en beeldende omschrijvingen van straten, huizen, kleding, snorren en als hoogtepunt: de London Zoo anno 1874. Ook de seances die plaatsvinden hebben een hoge mate van historische echtheid en je ziet ze gebeuren alsof je erbij zit.
Whitman vertelt ons zijn verhaal, heel toepasselijk, na zijn eigen overlijden in 1919. Dat doet hij nogal intens, want de emoties die hij mede dankzij zijn zwakke zenuwen voelde, waren heftig. En toch mist er een diepere laag. De extreme gevoelens staan vaak niet in verhouding tot de beproevingen die Whitman krijgt te verduren, want zo moeilijk wordt het hem in feite niet gemaakt. Afstraffingen die hij door onsympathiek of zelfs laakbaar gedrag volkomen had verdiend blijven uit, hij kan aldoor gaan en staan waar hij wil en tegenstanders, zoals bijvoorbeeld twee rechercheurs, verdwijnen weer snel uit zijn leven. Zijn er onverhoopt toch consequenties dan leidt dat meestal tot zelfmedelijdend gejammer en maar zelden tot voortschrijdend inzicht.
Het verhaal rondom de seances is leuk gevonden, maar wordt niet in een breder kader van spiritualisme in de 19de eeuw geplaatst. We bevinden ons namelijk teveel in Whitmans mensenschuwe bubbel en te weinig in de buitenwereld om dat mogelijk te maken. Aldus blijft Seance grotendeels hangen in uiterlijk vertoon, emotionele bombarie en curieuze verwikkelingen. Er is een gebrek aan doorpakken dat uiteindelijk ook de plot en de spanning ondermijnt. Het gevaar wordt nooit al te groot en het verhaal is maar zelden eng. Iets dat de ontknoping maar gedeeltelijk goed maakt; sommige onthullingen zijn verrassend, maar andere zijn gemakkelijk te raden.
Kevin Valgaeren is duidelijk een talentvolle auteur die een prachtige stijl heeft, zijn research doet en over goede ideeën beschikt. Daarmee valt het van harte te hopen dat hij zijn volgende verhaal meer substantie meegeeft.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne-Claire Verham
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
