Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een unieke en alternatieve stem

Anne Oerlemans 28 juli 2021

Olivia Wenzel (1986) is geboren in Weimar en woont en werkt in Berlijn. Ze is muzikant en toneelschrijver, haar werk wordt opgevoerd in alle grote theaters in Duitsland. Haar debuutroman 1000 kronkelwegen angst verschijnt in vertaling door Kris Lauwerys en Isabelle Schoepen bij uitgeverij De Bezige Bij.

Het hoofdpersonage in 1000 kronkelwegen angst is een jonge Oost-Duitse, zwarte vrouw die ontdekt dat ze de enige zwarte vrouw in het publiek bij een toneelstuk is. Ze voelt zich thuis in New York, ondanks haar andere achtergrond. Vraag en antwoord over haar leven, onze wereld, haar gevoelens, familie en verleden vertellen het verhaal van haar leven en tegelijk een breder verhaal over racisme, privilege en afkomst.

De structuur van de debuutroman van Wenzel is origineel en gewaagd. In wat op het eerste gezicht een klassieke indeling in drie delen lijkt, vertelt de jonge vrouw haar verhaal. Het eerste deel ‘Points of View’ is in dialoogvorm geschreven en heeft een weergaloos ritme waardoor je niet kunt stoppen met lezen. Het is onduidelijk met wie de dialoog gevoerd wordt, wellicht is het de wereld, een ongedefinieerde ander of de lezer.

In het tweede deel ‘Picture This’ maakt de auteur gebruik van uitgebreide beschrijvingen van oude zwart-wit foto’s, die toegang verschaffen tot het verleden en het verhaal van haar moeder en grootmoeder, deze beschrijvingen worden afgewisseld met het verhaal over de angsten en de therapie van het hoofdpersonage zelf.

Deel drie ‘Vluchtpunten’ is wederom in dialoog geschreven, maar vormt een omkering van het eerste deel, hoewel deze omkering niet het gehele deel consequent wordt doorgevoerd. De vragensteller vraagt niet meer ‘Waar ben jij nu?’, waarop het hoofdpersonage vertelt, maar het hoofdpersonage wordt de vragensteller met ‘Waar ben ik nu?’, waarop haar verhaal door de tweede gespreksvoerder wordt verteld.

‘Soms denk ik dat het goed zou zij om je niet alleen via verhalen en beelden dingen te herinneren, maar via aanrakingen.’

Een opsomming van herinneringen die in aanrakingen besloten liggen, ingewikkelde metaforen en de vraag-antwoordstructuur, Wenzel lijkt steeds op zoek naar alternatieve manieren van vertellen. Het maakt haar proza experimenteel en niet altijd even goed te volgen, maar het geheel is toch indrukwekkend. Een narratief of logisch verhalend plot ontbreekt maar door alle fragmenten, metaforen en talige kronkels vormt zich in het hoofd van de lezer langzaam toch een verhaal. De rake beschrijvingen en observaties maken dat de lezer tegelijk op afstand van het hoofdpersonage blijft en misschien wel meer over haar te weten komt dan wanneer Wenzel voor een traditionelere vertelstructuur had gekozen.

‘Ik ben opeens geërgerd over de vele dingen die ik in mijn dagelijkse leven als vanzelfsprekendheden waarneem, hoewel het voor consumptiedoeleinden uit de VS geïmporteerde beelden zijn.’

De stijl van Wenzel is vervreemdend en het vele Engelse taalgebruik in haar tekst stoort soms, hoewel het op sommige punten duidelijk is dat de auteur het met opzet gebruikt om de invloed van de typisch Amerikaanse taal, waarin alles amazing is, extra betekenis te geven.

‘Je moet je paspoort dankbaar zijn. Dat document beschermt je meer dan welke queer BPOC-karatezelfverdedigingscursus ook.’

Het hoofdpersonage voelt schuld door niet wit maar toch geprivilegieerd te zijn vanwege haar Duitse paspoort. Wenzel weet thema’s als identiteit en het racisme in de geschiedenis in Duitsland maar ook de tot op vandaag de dag bestaande angst voor de opkomst van een nieuw rechts nationalisme en de Black Lives Matter beweging in de VS op indrukwekkende wijze te vangen en over te brengen op haar eigen unieke manier.

1000 kronkelwegen angst is een literair zeer interessante debuutroman die doet denken aan het werk van Bernardine Evaristo. Een heel eigen stem die gehoord wordt en een verhaal te vertellen heeft. De muzikaliteit en theatraliteit spatten van de pagina’s.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne Oerlemans

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.