Een complexe fictieve biografie
Anne Enright woont en werkt in Dublin, waar ze ook geboren werd. Enright is een van de bekendste Ierse schrijvers van dit moment, verschillende werken van haar hand werden al naar het Nederlands vertaald, waaronder De samenkomst, waarmee ze in 2007 de Man Booker Prize won en Het groene pad. Haar nieuwste roman Actrice verscheen in vertaling door Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap in 2020 bij De Bezige Bij.
Veel mensen zijn geïnteresseerd in het leven van de beroemde Ierse actrice Katherine O’Dell, maar er is niemand die haar van zo dichtbij heeft meegemaakt als haar dochter Norah. Zij kijkt terug op het leven van haar moeder, haar carrière, haar enorme roem en alles wat daarna komt. Langzaam ontdekt Norah hoe haar moeder echt was en wie de mensen om haar heen waren, dit alles heeft grotere gevolgen dan Norah had kunnen bedenken.
Hoewel Katherine O’Dell nadrukkelijk een fictief personage is, wekt Enright haar al in de eerste pagina’s tot leven, samen met haar carrière en de filmwereld waar ze deel van uitmaakt. Veel toneelstukken en filmscripts worden uitgebreid besproken en de lezer moet de neiging om al deze titels op te zoeken meerdere keren onderdrukken. Het verhaal van de beroemde actrice wordt op deze manier op een originele en eigenzinnige manier verteld.
Daarbij brengt het perspectief van haar dochter, die jaren na het overlijden van haar moeder haar verhaal doet, veel extra lagen met zich mee. Het leven van Katherine blijft leidend in het gehele verhaal, maar er zijn veel uitstapjes naar het leven van Norah zelf en zijsporen over mensen die dicht bij haar moeder stonden. Elk verhaal en elke beschrijving voegt echter iets essentieels toe aan de beleving en betekenis van het leven van de beroemde actrice.
‘Het moet een onzekere tijd zijn geweest. Ze vertelde weinig over de publieke aspecten van succes zoals die doorgaans zichtbaar zijn: applaus, ploffende flitslampjes, drommen bewonderaars bij de artiestenuitgang en witte bloemen waarvan de geur haar kleedkamer vulde. Waar ze wel over vertelde was het machtige, ontzaglijke slapen dat ze deed tussen haar mooie nieuwe lakens van geïmporteerd Amerikaans katoen.’
De schrijfstijl van Enright is er een met veel details, maar niet een van ‘beschrijvingen om de mooie beschrijvingen’. De zinnen lezen over het algemeen als opsommingen, waardoor er een cadans in het verhaal zit die de lezer af en toe dwingt om na een hoofdstuk een rustpauze in te lassen. Even op adem te komen en zich vervolgens weer helemaal te storten in de glamoureuze en tegelijk schijnheilige wereld van Katherine O’Dell.
Er zitten veel universele thema’s in dit werk van Enright, uiteraard is de meest prominente de relatie tussen moeder en dochter. Ook de tol van roem, de verslaving en de eenzaamheid van Katherine is duidelijk aanwezig. Seksueel misbruik, zowel binnen als buiten de kerk en wat we nu als #metoo zouden omschrijven is een derde belangrijk thema. Daarnaast is Actrice ook een Iers boek, een boek over de Ieren versus de Engelsen, over de katholieken versus de protestanten.
‘Katherine O’Dell werd prachtig oud. De verhaallijnen werden op een of andere manier doorschijnender, de actrice erachter scherper, pijnlijker aanwezig. Het was een omslachtig, langzaam afpellen van de kern, moeilijk om aan te zien.’
Katherine O’Dell heeft geen gemakkelijk leven gehad, ze was een vrouw die bewonderd en gebruikt werd in een wereld waarin mannen het voornamelijk voor het zeggen hebben. Enright heeft haar (fictieve) leven in al haar complexiteit weten te vangen in een bijzonder boek, een verhaal dat moeilijk weg te leggen en nog moeilijker te vergeten is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
