Een interessante vorm van ‘namedropping’
Peter Nijssen (1961) was als (literair) journalist verbonden aan onder andere Vrij Nederland en HP/De Tijd. Sinds 1995 is hij hoofdredacteur bij uitgeverij De Arbeiderspers. In januari 2022 verscheen zijn debuutroman De onvoltooide bij uitgeverij De Geus.
Aan het begin van de coronapandemie komt Bern tijdelijk zonder gezin en werk te zitten. Zijn vrouw gaat naar Brabant om te zorgen voor haar zieke moeder, zijn zoon is op wereldreis en zijn dochter trekt in bij haar vriend in Rotterdam. Als cultuur- en sportjournalist heeft hij even niets meer om handen en besluit hij zijn nooit afgemaakte essay over onvoltooide kunstwerken te gaan voltooien. Ook maakt hij lange wandelingen en fietstochten in de omgeving en op een daarvan ontmoet hij Wijnand Veldert, die hem zijn ongelofelijke levensverhaal vertelt.
‘We gingen het bos in, een tijdlang zwijgend of toch niet meer dan wat observaties uitwisselend. Een drummende specht, de dompige geur die opsteeg uit de vermolmde stam van een omgevallen beuk, het roestige oude blad van de staande beuken waartegen – zo vroeg al – nieuwe blaadjes, fragiel en bijna doorschijnend groen, zich begonnen te ontrollen.’
De beschrijvingen van de omgeving tijdens het wandelen en fietsen werken heel goed en laten de hernieuwde interesse van mensen voor de natuur en de wereld om zich heen zien die tijdens de eerste periode van de pandemie en de lockdowns de kop op stak. In dat opzicht is De onvoltooide een direct voorbeeld van een ‘pandemieroman’, geen roman die letterlijk over de pandemie verhaalt, maar wel een die er een direct gevolg van is. Het stilgevallen leven van Bern en de verwijzingen naar de actuele gebeurtenissen vangen de onzekerheid in die periode.
Qua levensechte verwijzingen zijn de zeer gedetailleerde beschrijvingen van de fietsroutes die de hoofdpersonages afleggen minder interessant, elke afslag, elk kruispunt wordt met naam en toenaam genoemd. Dat met naam en toenaam noemen, daar hebben de personages in de roman sowieso een handje van. Langzaam wordt de plot een excuus voor twee mannen op leeftijd om elkaar af te troeven met weetjes, namen en citaten, het liefst met gebruik van zo ingewikkeld mogelijke woorden. Echt communiceren doen Bern en Wijnand nauwelijks, hun relatie blijft oppervlakkig en vluchtig.
‘Dat het ene beeld vanzelfsprekend en noodzakelijkerwijs het volgende zou oproepen enzovoorts. En dat die aaneenschakeling van sequenties bij elkaar een speelfilm zou opleveren. Zoals je in de muziek een grondtoon hebt, zo moest ik op zoek naar een soort oerbeeld en een ritme waarin de beelden zich vervolgens als het ware aaneen zouden rijgen tot visuele muziek.’
De vele verwijzingen, zowel expliciet als impliciet, naar literaire werken, muziek en film zijn wel interessant op het moment dat ze een meer kunstbeschouwende functie volbrengen. De ideeën over onvoltooide kunstwerken en het materiaal dat Bern hierover verzameld heeft vormen een intrigerend uitgangspunt in het werk, maar het geheel wordt ondergesneeuwd door het pocherige levensverhaal van Wijnand en de manier waarop Bern dit geheel passief tot zich neemt.
De onvoltooide is een boek met veel interessante ideeën en mooie beschrijvingen. De afwisseling met het verhaal van Wijnand maakt het geheel minder sterk, hoe psychologisch interessant hij als personage en als tegenhanger van Bern ook mag zijn. De opschepperij en het constante noemen van namen uit de literaire, muziek-, film- en wielerwereld werkt uiteindelijk vooral op de zenuwen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
