Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een geslaagde samensmelting van feit en fictie

Anne Oerlemans 16 november 2020

Chris Houtman was na een carrière in het Amsterdamse theater De Engelenbak jarenlang werkzaam bij IDTV als eindredacteur en scenarioschrijver. Daarnaast schreef en regisseerde hij verschillende theaterproducties op locatie en was hij betrokken bij historische festivals. Sinds 2016 legt hij zich volledig toe op zijn schrijverschap, in 2020 verscheen het tweede deel uit de historische Veleda-reeks bij Xander uitgevers: De Veleda-vloek.

De inmiddels drieëntwintigjarige Friese priesteres Elfleda keert terug naar Rome om namens de Germaanse zieneres Veleda vrijheid voor alle noordelijke stammen te realiseren. Terwijl keizer Nero een langdurige reis door Griekenland maakt, wordt generaal Vespasianus naar Judea gestuurd om de Joodse opstand neer te slaan. Elfleda moet haar landgenoten en de van elkaar vervreemde stammen samenbrengen om de opstand tegen Nero tot een succes te maken.

'Verdeel en heers' is de ondertitel van De Veleda-vloek, een principe waar de Romeinen om bekend stonden en dat in dit tweede deel van de trilogie een grote rol speelt. Ondanks de vele persoons- en plaatsnamen, het reizen en de veldslagen slaagt Houtman erin een coherent verhaal te schrijven waarin de lezer duidelijk wordt gemaakt hoeveel verschillende factoren van belang zijn geweest in de opstand tegen Nero en de daaropvolgende politieke strijd.

De factor tijd is meer dan aanwezig: troepen zijn afhankelijk van ijlbodes en boodschappen over land en zee, waardoor informatieverstrekking een uiterst langzame aangelegenheid is. Soms doet het verhaal dan ook langdradig aan, maar Houtman doet recht aan de historie en weet het geheel tegelijk spannend en interessant te houden door de beeldende beschrijvingen en de nodige details. Hierdoor ziet de lezer de verschillende gebeurtenissen steeds voor het geestesoog verschijnen.

‘Daar stond Elfleda, die optrad als hogepriesteres, te wachten. Ze droeg een tooi gemaakt van de schedel van een beer, versierd met veren, gekleurde linten en bont. Verder was ze gekleed in een hagelwit gewaad met een brede riem van hertenleer met een lus waaraan een bronzen offermes hing.’

De snelle afwisseling van perspectieven, plaatsen en tijd houden de vaart er – voor zover mogelijk – in en het feit dat de tekstblokken met historische feiten en achtergrondinformatie in dit tweede deel niet door het verhaal verweven zijn, maar allemaal achter in het boek geplaatst werden, helpt de lezer om zonder onderbrekingen op te gaan in het ingewikkelde politieke en militaire verhaal.

‘In tegenstelling tot twee jaar geleden, toen de oude Veleda nog leefde, werd Samhain ditmaal op bescheiden schaal gevierd. Tijdens dit traditionele, van oudsher Keltische feest gedacht men de sluimerdood in de natuur tijdens de herfst en de winter, gevolgd door de wederopstanding van het leven in het voorjaar.’

Nog steeds maakt Houtman gebruik van voetnoten om gebruikte Latijnse begrippen of plaatsnamen te duiden, maar over het algemeen is de verweving van feit en fictie in dit tweede deel veel subtieler dan in de Veleda-voorspelling. De weetjes zijn verwerkt in de tekst zonder dat deze te uitleggerig aanvoelt of daardoor aan snelheid inboet. Vaak heeft Houtman aan een korte bijzin genoeg om de omgeving of de gebeurtenissen te duiden.

Opvallend is vooral de grote rol die in dit historische werk voor vrouwen is weggelegd. De priesteressen en de vrijgevochten minnares van Vespasianus spelen wederom een grote rol in het verloop van de geschiedenis. De mannelijke personages zijn authentieke historische personages, bekend uit het werk van klassieke schrijvers. Qua chronologie en gebeurtenissen blijft de auteur dicht bij de werkelijkheid en tegelijkertijd geeft hij zijn fictieve vrouwelijke personages in dit werk een ongekend grote invloed.

Het maakt dat feit en fictie wat minder goed te scheiden zijn in dit tweede deel van de 'Veleda'-trilogie, maar dat maakt het verhaal als roman juist beter geslaagd dan de ietwat kunstmatige samensmelting in De Veleda-voorspelling. De cliffhanger aan het eind maakt nieuwsgierig naar de afloop van het verhaal van Elfleda en haar stamgenoten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne Oerlemans

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!