Het leven van hen die na bestaan
Op 17 juli 2014 stortte een Boeing 777 van Malaysia Airlines met het vluchtnummer MH17 neer in Oost-Oekraïne, met aan boord 298 mensen. Geen van hen overleefde de ramp. De vliegtuigramp was voor Nederland een nationaal drama, maar zoals dat gaat met alle soorten grote gebeurtenissen verdwijnt deze voor de gemiddelde Nederlander ook weer snel naar de achtergrond van zijn of haar dagelijkse leven. Voor de directe nabestaanden, zoals freelancejournalist Remco de Ridder (1983), die bij de ramp vier familieleden verloor, is dat echter een heel ander verhaal.
De Ridder vertelt dat ‘andere’ verhaal in zijn roman Een sky full of gedoofde lichtjes. Ruben is op vakantie in Spanje wanneer hij hoort over het neerstorten van vlucht MH17, het vliegtuig waar zijn halfzus en haar gezin aan boord waren. Rubens leven bestaat vanaf dat moment uit een achtbaan van emoties; woede, verdriet en vooral ongeloof nemen zijn wereld over.
“De staat van shock is niet van toepassing op onze omgeving. De tijd tikt kennelijk door, want het wordt langzaam donker. We zouden wat gaan eten. Het is niet zo dat we nu trek hebben, maar ergens eten geeft iets te doen. Het betekent beweging en beweging is een bevestiging van leven. Zolang we bewegen is er vooruitgang en dat betekent dat we niet uit elkaar zijn gevallen, dat we aan de zwaartekracht van het zwarte gat zijn ontsnapt. Eten is bovendien iets wat andere mensen ook doen. Het is ons lijntje met het normale.”
De schrijfstijl van De Ridder is even wennen. Het taalgebruik en de zinsopbouw lijken op het eerste gezicht pretentieus. Een verhaal als dit heeft al die opsmuk niet nodig, maar deze manier van opschrijven zorgt ook voor de nodige afstand. De zorgvuldig geconstrueerde metaforen vormen een analytische beschouwing, die soms cynisch en soms kritisch is, maar nooit sentimenteel.
De keuze om geen chronologische volgorde in het verhaal aan -proberen- te brengen is een logische en goede geweest. Het past bij het gevoel van ongeloof en chaos dat in het leven van Ruben heerst na de ramp. De fragmentarische, korte hoofdstukken over afwisselend de vakantie van Ruben die voorafging aan het alles veranderende telefoontje, zijn angststoornis en bezoeken aan de psycholoog én de verschillende diensten die voor zijn familie en die van alle nabestaanden georganiseerd werden, zijn sterk en maken dat het boek makkelijker leesbaar.
“De onverbiddelijke abruptheid van de collisie heeft hun bestaan uitgewist en nabestaanden met de onmogelijke taak opgezadeld het incident te verwerken, want om iets te kunnen verwerken moet je je het in de eerste plaats kunnen voorstellen. Lukt dat niet, dan is er geen houvast, geen beeld of startpunt.”
Het verhaal over de ramp wordt dus afgewisseld met het leven van hoofdpersonage Ruben. Voor veel mensen die naasten hebben verloren bij een (nationale) ramp zullen de analyses en anekdotes van De Ridder bekend voorkomen, evenals de twijfels die over al deze aandacht en het gemaakte medeleven van anderen de kop op steken. Een sky full of gedoofde lichtjes is geen literair meesterwerk, maar geeft wel een interessant en bovendien echt inkijkje in het leven van hen die ná bestaan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
