Het ‘ik’ van Murakami
Haruki Murakami schreef onder andere Norwegian Wood, Kafka op het strand, de trilogie 1Q84 en de tweedelige roman De moord op Commendatore. Zijn werk wordt in meer dan veertig landen uitgegeven en is bekroond met meerdere literatuurprijzen. Naast romans verschijnen er regelmatig korte verhalen van zijn hand en zijn nieuwste verhalenbundel verscheen in februari 2021 bij Atlas Contact. Eerste persoon enkelvoud werd naar het Nederlands vertaald door Elbrich Fennema.
Het werk van Murakami zit vol met raadsels, zo ook de verhalen in Eerste persoon enkelvoud. Op het eerste gezicht lijken de acht verhalen helemaal los van elkaar te staan. Een reiziger in een aftandse herberg ontmoet een melancholieke en eenzame aap die hem vertelt over zijn idee van liefde en liefhebben, een man deelt zijn verzameling honkbalgedichten en weer een ander personage denkt terug aan zijn geliefden van vroeger. Fictie, maar tegelijk is in elk verhaal ook een vleugje van de auteur te vinden, soms letterlijk, door het noemen van zijn eigen naam, in andere verhalen op een meer subtiele manier.
'In onze levens gebeuren soms zulke dingen. Gebeurtenissen die niet zijn uit te leggen, die niet logisch zijn, maar die toch een grote impact hebben. Ik denk dat er niets anders op zit dan op zulke momenten zonder iets te denken en zonder er iets van te vinden gewoon je ogen dicht te doen en ze voorbij te laten komen.'
Het werk van Murakami is zoals altijd subtiel en tegelijk erg intrigerend. De verhalen in deze bundel zijn veelal verhalen zonder conclusie, verhalen zonder duidelijk thema of een duidelijke richting. Iets waar de personages zich ook keer op keer zelf voor lijken te verontschuldigen. De verteller lijkt zich steeds af te vragen waarom er iemand interesse zou hebben in deze alledaagse verhalen. En toch weten ze de lezer keer op keer te boeien.
De verhalen lijken in eerste instantie zeker dicht bij de werkelijkheid te staan, dichter bij de werkelijkheid of minder vervreemdend dan bijvoorbeeld De moord op de Commendatore of Kafka op het strand, maar wie goed leest ontdekt in alle verhalen ook de vervreemding die Murakami zo eigen maakt. Elke situatie in het werk van Murakami is onmogelijk en tegelijk geheel geloofwaardig voor wie zich mee laat nemen naar het talige universum van de auteur.
Soms voert Murakami die vervreemdende elementen letterlijk op: een pratende aap in 'Bekentenissen van de Shinagawa-aap', een niet-bestaande plaat in 'Charlie Parker plays Bossa Nova'. Maar vaker, bijvoorbeeld in 'Op een kussen van steen', 'With the Beatles', 'Carnaval' en 'Eerste persoon enkelvoud', zit de vervreemding hem juist in alledaagse gebeurtenissen. De herinnering aan iets wat niet kan kloppen, of juist een vervlogen herinnering die ineens weer de kop op steekt.
'Dat een droom sterft is misschien nog wel verdrietiger dan dat het echte leven zijn einde nadert.'
Liefhebbers van Murakami zullen zijn liefde voor muziek, zowel klassieke muziek als jazz, en zijn interesse in de Beatles herkennen. Ook de verhalen waarin sport een grote rol speelt, komen niet als een verrassing in een bundel die 'ik' heet. Dat maakt Eerste persoon enkelvoud een prachtige introductie op het werk van Murakami voor wie de luxe heeft dat nog te mogen ontdekken. Voor de kenners is het een herkenbare en welkome aanvulling op het rijke, bijna magische, oeuvre van de Japanse auteur.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
