De vernietigende kracht van verbeelding
Marente de Moor (1972) debuteerde in 2007 met De overtreder, dit eerste boek werd gevolgd door De Nederlandse maagd in 2010. Deze roman won de AKO Literatuurprijs en de European Union Prize for Literature. Ook de daaropvolgende boeken werden genomineerd voor en bekroond met verschillende prijzen. Het werk van De Moor is in meer dan tien talen vertaald. De schrijfster weet in 2018 weer een bijzondere roman af te leveren: Foon.
De Moor woonde vlak na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie acht jaar in Rusland, de Russische ‘wildernis’ is de perfecte setting voor het verhaal over Nadja en Lev. Het biologenechtpaar, dat vroeger een asiel voor verweesde berenwelpen runde, is alleen achtergebleven in de Russische bossen, ver van de samenleving die ze ooit ontvluchtten. Naast Levs geheugenverlies en Nadjas strijd tegen het verleden, wordt het echtpaar sinds een tijd ook geplaagd door een merkwaardig geluid, een allesoverstelpend trompetgeschal dat uit de hemel lijkt te komen.
De stijl in Foon is prachtig, het is geen boek dat je snel even tussendoor leest, maar dat maakt het niet minder de moeite waard. Op zoek naar prachtige zinnen blijf je al op de eerste pagina’s strepen, maar het verhaal van Nadja en Lev is er een waar je je aandacht bij moet houden. Een paar keer vraag je je als lezer af waar het naartoe gaat, er zijn veel raadsels en geheimen in het leven van Nadja, maar blijven we in haar herinnering of komen we ooit achter de gehele waarheid?
“Misschien draait het leven om wat we kiezen te vertellen.”
De verhaallijn van het eenzame heden wisselt De Moor af met het verleden, de relatie tussen professor Lev en zijn student Nadja, hun vroegere leven, familie en de verhalen over de dieren die zij opvingen. De zoektocht naar een verklaring voor het allesomvattende geluid; het einde der tijden, of toch iets tektonisch? De kracht en grilligheid van de natuur staan centraal, de verwoestende dreiging constant op de loer.
De Moor weet de verschillende thema’s in haar roman op meesterlijke wijze met elkaar te verbinden, hierdoor ontstaat vanaf de allereerste pagina een onheilspellende en mysterieuze sfeer die de aandacht van de lezer tot het eind toe vasthoudt. De eenzaamheid en de verbeelding, identiteit en de kern van de mens, vrijheid en verhalen vormen de kern van Foon. Het christelijke geloof gecombineerd met Russische sprookjes en folklore, met tovenarij en verbeelding:
“Mensen die bang zijn voor geluiden zijn bang voor hun verbeelding.”
Nadja slaat keer op keer op de vlucht, voor alles en iedereen in haar leven. Past haar verhaal zodanig aan dat ze met haar eigen trauma’s kan leven. Ze speelt continu een andere rol, past zich aan aan haar omgeving om binnen het verhaal te passen en geobserveerd te kunnen worden: “Angst bezweren met sprookjes. […] Verbeelding is nuttig, evolutionair nuttig gebleken.” De herinneringen aan het verleden worden diep weggestopt, maar uiteindelijk ontsnap je niet aan de realiteit.
Uiteindelijk krijgt de lezer dan toch het gehele verhaal te horen, terwijl Nadja blijft vluchten in haar aangepaste verhalen. Voor haar bestaat er geen werkelijkheid meer, haar verbeelding is erin geslaagd die te vernietigen. Foon is een prachtige roman waarin mooie zinnen over elkaar heen buitelen zonder pretentieus te worden, die een sfeer van begin tot eind weet vast te houden en die een bijzonder verhaal vertelt over het menselijk wezen, eenzaamheid, onze natuur en de superkracht van onze verbeelding en onze verhalen om ons daaraan te onttrekken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
