Ingenieus spel met symboliek
Roelof ten Napel (1993) debuteerde in 2014 met Constellaties en in 2015 was hij laureaat van het C.C.S. Crone-stipendium. In 2017 verscheen zijn roman Het leven zelf bij Atlas Contact, waarop in 2018 de dichtbundel Het Woedeboek verscheen bij Hollands Diep. Gedichten van zijn hand verschenen eerder in Het liegend konijn en Ten Napel schrijft zelf uitgebreid over poëzie op Klecks.nl.
De bundel Het Woedeboek bestaat uit verschillende delen die elk hun eigen motto dragen. Geloof en het individu staan centraal in deze gekozen citaten, uiteraard passen ze in dat opzicht bij de gedichten die samen dat deel van de bundel vormen. Toch staan de delen niet los van elkaar en kan de lezer niet anders dan opmerken dat er verwijzingen tussen de verschillende gedichten aanwezig zijn. Door de elementen en beeldspraak die steeds opnieuw terugkomen lijkt de bundel een soort puzzel geworden. Voor zover dat niet van elke verzameling poëzie, of andersoortige teksten gezegd kan worden. Er blijft veel open voor de lezer, maar duidelijk aanwezig zijn de terugkerende titels bij de gedichten. Meerdere keren dragen ze de titels; ‘magnolia’, ‘wolf’, ‘vuur’, ‘machine’, ‘psalm’ of ‘gebed’.
Thema’s en symbolen die terugkomen in deze gedichten en de bundel als geheel zijn voorouders, geloof, de dood, wolven en andere wilde dieren, woede, vuur, verdriet, afscheid, lichamelijkheid (geraamtes) en vergankelijkheid. De lezer die een beetje thuis is in de bijbel zal talloze verwijzingen aantreffen, hoewel geen enkel rechtstreeks citaat. Familie en het geloof staan centraal in het tweede deel van de bundel, waar god als wreed en steeds verder afwezig wordt afgeschilderd.
“trekt aan me voorbij, ik zie alleen zijn rug,
ik zie hem alleen maar verkleinen.”
De gedichten lijken te willen breken met het christelijke geloof, maar gebruiken daarvoor juist de zo herkenbare symboliek en verwijzingen. De wolf, die we ook op het omslag van Het Woedeboek aantreffen, is het kwade in christelijke zin, de duivel, de donkere kracht, begeleider van de dood en een verslindende macht.
Bij die dood hoort ook afscheid, hoewel niet altijd duidelijk is van wie afscheid wordt genomen. Van god, van familie en voorouders, van geliefden? En dan zijn daar tegen het eind van de bundel ineens twee gedichten ‘hooglied’ en ‘nacht’ die buiten dit ingenieuze spel lijken te staan. Zij gaan over het afscheid nemen van een geliefde, evenals de serie gedichten ‘jongen’ die daarop volgt. Bij herlezing blijken deze gedichten toch minder ver van de rest van de bundel af te staan dan je wellicht in eerste instantie zou denken en zijn ook hier weer verwijzingen te vinden.
“en ik leg mijn hand op mijn schouder, alsof ik me daar
je hoofd herinner”
Ten Napel heeft een ingenieus spel met symboliek op papier gezet, er spreekt niet zozeer woede als wel onmacht en verdriet uit zijn poëzie, gevoelens die waarschijnlijk dicht op elkaar zitten. Een bundel die knap in elkaar steekt en vooral steeds opnieuw heel veel vragen oproept.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
