Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Onlosmakelijke verbondenheid

Anne Oerlemans 25 november 2020

De veelgeprezen Franse illustratrice Rébecca Dautremer tekent om voortdurend nieuwe verhalen te vertellen. Bekende werken van haar hand zijn De rijke uren van Jacominus Gainsborough en Het grote boek van vergeten prinsessen. In het geval van Muizen en mensen vertelt ze echter geen nieuw verhaal, maar één van John Steinbeck, dat al in 1937 verscheen. Dautremer bewerkte het verhaal tot een prachtig vormgegeven graphic novel die in Nederlandse vertaling verscheen bij Davidsfonds.

George is een slimme landarbeider die ervan droomt om op een dag zijn eigen huis te bezitten en onafhankelijk te zijn. Zijn achterlijke vriend Lennie reist met hem mee op zoek naar nieuw werk om te sparen voor hun droom. Lennie loopt George in de weg en houdt hem op in zijn zoektocht, maar George laat zijn vriend niet zomaar in de steek. De hoop op een betere toekomst is alles wat Lennie kan begrijpen. Lennie kent zijn eigen kracht echter niet en het wordt voor George daardoor steeds moeilijker om zijn vriend te beschermen.

Muizen en mensen was Steinbecks wereldwijde doorbraak. De Nobelprijswinnaar schreef de novelle oorspronkelijk als toneelstuk, wat terug te zien is in de uitgebreide beschrijvingen en het visuele taalgebruik. Elke situatie is bij Steinbeck tot in het kleinste detail beschreven, en al deze details zorgen voor een beeldend werk dat zich uitermate leent voor een bewerking tot beeldverhaal.

Korte tekstfragmenten die de grote lijn van het verhaal vatten en verschillende dialogen vormen de tekst in Dautremers Muizen en mensen. Het beeld vult de tekst naadloos aan waardoor tekst en beeld onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De illustraties zijn geen illustraties bij het verhaal, ze zijn een wezenlijk onderdeel van het verhaal dat Dautremer vertelt.

Dat wat onuitgesproken of onbeschreven blijft, wordt in beeld toegevoegd. Vlagen van figuren en gebeurtenissen, vaak schetsmatig getekend ten opzichte van de hoofdpersonages, maken duidelijk dat sommige zaken zich enkel in gedachten, herinneringen of voorstellingen afspelen. Op die manier kan de lezer letterlijk meekijken in de hoofden van de personages.

Ook schetsmatig zijn vaak de benen en onderlichamen van personages, terwijl de gezichten en bovenlichamen meer in detail worden uitgevoerd. Dit suggereert beweging, bijvoorbeeld in een dialoog of discussie. Dautremer kiest ervoor om grote, duidelijk tot in detail uitgewerkte platen te maken bij de beschrijvingen van omgevingen, de introductie van een nieuw personage of om juist één significant detail heel erg uit te vergroten en het op die manier uit te lichten – vaak zijn deze details cruciaal voor de rest van het verhaal. In de dialogen gebruikt de illustratrice steeds dezelfde kleine voorstelling op één pagina. Deze herhaling, met daarin de minieme schetsmatige afwijkingen in positie maken de dialogen vlot.

Hoewel de tekenstijl zeer herkenbaar is als die van Dautremer, voor wie haar andere werken kent, maakt ze in Muizen en mensen ook gebruik van heel verschillende tekenstijlen. Het boek kent verschillende reclames en affiches waarin muizen de hoofdrol vertolken, maar het meest treffende voorbeeld is waarschijnlijk de innerlijke wereld van Lennie. De tekeningen die de gedachten van deze simpele ziel weergeven, lijken door een klein kind gemaakt en zijn heel anders van stijl dan de rest van het verhaal. Op die manier wordt een prachtig en duidelijk onderscheid gemaakt tussen de verschillende personages en hun persoonlijkheden.

Dautremer gebruikt overwegend sombere kleuren, maar er is één kleur die erg dominant is in het verhaal: rood. De vele roodtinten verwijzen naar de lust en de rode jurken die Lennie steeds maar weer in de problemen lijken te brengen, maar tegelijk ook naar de gewelddadigheid die in het verhaal van Steinbeck overheerst en daarmee het onvermijdelijk trieste en indrukwekkende einde. Het rood dat door het gehele verhaal aanwezig is, is daarmee ook een duidelijke voorbode.

Onlosmakelijk zijn de levens van Lennie en George verbonden, hun vriendschap is onvoorwaardelijk. Even onlosmakelijk verbonden zijn tekst en beeld in de indrukwekkende verbeelding van dit verhaal door Rébecca Dautremer. Een grauwe voorstelling die past bij het verhaal en daarmee recht doet aan de novelle van Nobelprijswinnaar John Steinbeck.

13

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne Oerlemans

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.