Alternatieve werelden
Maarten van der Graaff (1987) debuteerde met Wormen en engelen in 2017 en ontving voor zijn dichtbundels Vluchtautogedichten en Dood werk respectievelijk de C. Buddingh’-prijs en de J.C. Bloem-poëzieprijs. Zijn laatste dichtbundel draagt de titel Nederland in stukken en zijn nieuwe roman, Onder asfalt, verscheen bij uitgeverij Pluim.
'Al met al is het een bijzonder intrigerend en uitdagend verhaal waarmee de auteur de lezer voor zich wint.' – Recensent Anne
In 1999 verdwijnen op een zomeravond alle snelwegen in Nederland, wat overblijft is een grote modderige chaos waarin zich onvoorstelbare dingen schuilhouden. De Engelen nemen de macht en bouwen aan een nieuwe wereld die de Hemelse Stad moet heten. Ira wantrouwt het leven in de Buitenste Randstad in 2068 al een tijdje, maar als ze inzicht krijgt in de ineengestorte velden van haar moeder begint ze te twijfelen aan alles.
Het is gemakkelijk om Onder asfalt af te doen als een simpel sciencefictionverhaal over een alternatieve werkelijkheid in 2068 die veroorzaakt werd door het verdwijnen van de snelwegen in 1999. Het verhaal is echter veel gecompliceerder dan dat. Personages en perspectieven vormen samen delen van de puzzel die echter nergens helemaal compleet gemaakt wordt.
'Ik schrijf over wegen, omdat ik denk dat een boek over mijn leven over snelwegen zou moeten gaan. Dit is een land van afslagen. Een dicht netwerk, een prop van bewegingen.'
Wie de verdwenen snelwegen letterlijk neemt, leest een verhaal over verval van de maatschappij, de politiek en de orde. Een wereld waarin de Ontslapenen met hun rottende lichamen vanonder het asfalt uit de chaotische blubber vandaan komen en waarin de personages er alles aan doen om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. Maar in de velden waarover in 2068 geschreven wordt is een symbolische laag aan snelwegen te vinden die het verhaal alleen maar interessanter maakt.
'Vijf jaar geleden was de eerste veldautopsie gedaan. Opeens was er een mogelijkheid iets te weten te komen over de mensen met ingestorte velden, de mensen die plotseling stilvielen, gewoon doorleefden, onbereikbaar en verontrustend vredig. Na de eerste autopsies volgden de publicaties waarin werd gesteld dat mensen met SFDS – sudden field deterioration syndrome – waren overgeleverd aan een onvoorspelbare nieuwe wereld, waarin sporen te ontwaren vielen van hun zoekgeschiedenis, hun veldgedrag, de media die ze hadden geconsumeerd en iets wat naar aanleiding van interviews met familieleden en vrienden werd omschreven als "herinneringen en onbestemde verlangens".'
Mensen lijden ineens aan een vreemde aandoening waardoor hun 'velden' instorten en mensen daardoor niet meer functioneren in de wereld waartoe zij zich op dat moment verhouden. Zij lijken losgekoppeld van de werkelijkheid, wat dat op dat moment ook moge zijn, en zich tot een andere wereld te verhouden. Niet in staat contact te maken maar evengoed nog steeds aanwezig.
Van games tot systeemkaarten, Van der Graaff verweeft verschillende stijlen met elkaar tot een slim geheel. Niet alle verhaallijnen of alternatieve werelden zijn even ver uitgewerkt of lijken even ver doordacht, maar al met al is het een bijzonder intrigerend en uitdagend verhaal waarmee de auteur de lezer voor zich wint.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
