Interessant tijdsbeeld
In 2016 verscheen de Nederlandse vertaling van I love Dick door Chris Kraus. De roman is een samenraapsel van brieven en essays over uiteenlopende onderwerpen, maar met als basis de driehoeksverhouding tussen Chris, haar man en een vriend van haar man. De zoektocht van Kraus inspireerde Daan Borrel tot het schrijven van Soms is liefde dit. Borrel studeerde Literatuurwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Ze schrijft over cultuur en seksualiteit voor onder andere NRC Handelsblad, De Correspondent en Het Parool.
Borrel heeft een man gezoend. Dat is op zich niet zo’n drama zou je denken, maar het was niet ‘haar’ man. Ze schrijft vervolgens een brief aan haar vriend waarin ze op zoek gaat naar liefde, seksualiteit en seks aan de hand van andere schrijvers, filosofen, wetenschappers, boeken en filmscènes.
Veel verschillende onderwerpen, vragen en invloeden komen bijeen in Soms is liefde dit. De invloeden van I love Dick (Kraus), Het monogame drama (Van Saarloos) en die van de Amerikaanse actrice en auteur Lena Dunham vertegenwoordigen het hedendaagse ‘populaire’ denken, naast verschillende wetenschappelijke visies op het onderwerp. Ook grijpt Borrel terug op Freud, De Beauvoir en Foucault in haar zoektocht.
“Ik begin te twijfelen aan dit hele plan, aan deze brief. En is het nog wel een brief – aan wie schrijf ik dit eigenlijk? Ik ben bang dat je deze zoektocht lelijk en egocentrisch vindt. Of is elke zoektocht dat?”
De zoektocht is oprecht, eerlijk en kwetsbaar te noemen. Inclusief de nodige zelfreflectie en -kritiek. De filosofische insteek in combinatie met de persoonlijke ervaringen en twijfels werkt goed maar het nadeel van de briefvorm is dat een duidelijke structuur ontbreekt. Borrel vliegt van het ene onderwerp naar het andere en stelt vooral veel vragen, maar de lezer die nieuwsgierig is naar antwoorden blijft bedrogen achter. Een sterke persoonlijke mening schemert tussen de filosofen, schrijvers en anekdotes van Borrel niet door.
Borrel schrijft eigenlijk drie verschillende verhalen. Allereerst een verhaal over haar oma en haar levensgeschiedenis. Het is op zich interessant om het generatieverschil en de verschillen in denken over seksualiteit op die manier persoonlijk te bekijken, maar veel anekdotes voelen meer als een ode aan haar grootmoeder dan als een onderdeel van haar grotere zoektocht. Wellicht had Borrel het verhaal van haar oma voor een ander boek moeten bewaren. Het tweede verhaal is het verhaal over Borrel en haar eigen relatie en het derde, grotere verhaal, het verhaal over seksualiteit in het algemeen. Deze laatste twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en dat laat Borrel op veel interessante manieren zien.
“In zekere zin raken mensen nooit werkelijk seksueel bevrijd, omdat ze nooit helemaal van de verhalen, de denkramen, rond seksualiteit afkomen. Met het verdwijnen van het ene dominante discours verschijnt het volgende.”
Zo maakt ze de vergelijking tussen het Westerse denken en het Taoïsme, maar laat ze aan de hand van Foucault ook zien welke rol onze taal, de beeldcultuur en ons verhaal spelen in de constructies van seksualiteit en liefde. Alles, inclusief het feminisme en andere ‘nieuwe’ denkrichtingen zijn het resultaat van ons discours, van onze tijd en onze taal en wij zitten daarin vast. Ook Borrel zit daarin vast en hoewel je er natuurlijk op kunt reflecteren, kun je er nooit aan ontsnappen. Daarmee zegt ook Soms is liefde dit iets over de tijd waarin het geschreven is en dus de tijd waarin wij leven.
De brief van Borrel is daarom zeker interessant om te lezen en bevat heel veel interessante vraagstukken om als lezer je gedachten eens op los te laten. Het geeft een duidelijk tijdsbeeld van het denken over relaties, seksualiteit en daarmee ook (zelf)ontwikkeling. Toch had het boek zowel in opbouw als in inhoud zeker sterker kunnen zijn dan Soms is liefde dit.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
