Het leven is een smartlap
De Vlaamse zangeres Nikkie Van Lierop, bekend van haar bands Lords of Acid, Praga Khan en Darling Nikkie, heeft zich sinds enkele jaren op het schrijven gestort. Naast enkele erotische verhalen publiceerde ze samen met Fleur van Groningen een boek over de menopauze. Bij Lebowski verscheen haar debuutroman Te dom voor de duivel.
Anna wordt geboren in een arm gezin in de Amsterdamse Jordaan. Haar stem is haar ontsnapping uit die wereld wanneer ze ontdekt wordt en furore maakt in de cabarets van Berlijn. Maar de muzikant en minnaar Slavko blijkt niet te vertrouwen en wanneer Anna zwanger raakt, keert ze terug om na de bevalling opnieuw te beginnen. Deze nieuwe pogingen iets van het leven te maken brengen haar langs smoezelige theaters en duistere cafés in de achterbuurten van Antwerpen. Steeds opnieuw zoekt Anna het geluk, maar dat blijkt onvindbaar.
‘Dankzij al de kommer en kwel die in de smartlappen worden bezongen, kunnen de klanten even vergeten hoe naar en bikkel hun eigen leven is en herinneren ze zich dat het altijd nog veel erger kan. […] Nooit valt er eens een sprankje hoop of vreugde te bekennen, alles gaat altijd en onverbiddelijk naar de haaien.’
Hoop en vreugde zijn ook in Te dom voor de duivel zelden te vinden. Het verhaal van Anna is een verhaal zonder hoop, het verhaal van een uitzichtloos leven dat leidt tot een rauwe en dramatische roman. Het verhaal van Anna wordt in de derde persoon enkelvoud verteld, maar door wie? Dochter Dominique speelt een rol in het verhaal, maar haar perspectief doet zijn intrede pas in de epiloog. Het leven van Dominique spiegelt dat van haar moeder, Van Lierop gebruikt hiervoor slimme verwijzingen naar eerdere passages uit het leven van Anna.
‘Ik durfde niet alleen te zijn met mijn kind omdat ik mezelf niet kon, niet mocht vertrouwen. Omdat ik bang was hem evenveel pijn te doen zoals jij mij pijn hebt gedaan. Zoals jouw moeder jou pijn heeft gedaan.’
Toch lijkt dit laatste hoofdstuk ineens wat kort door de bocht. Dominique heeft natuurlijk heel wat meegemaakt in het leven met haar moeder, maar haar acties komen enkel dramatisch en bijna pathetisch over zonder de nodige context van haar eigen perspectief in de rest van het verhaal of haar eigen geschiedenis naast die van haar moeder.
Met deze debuutroman toont Van Lierop zich echter meester in het scheppen en overbrengen van sfeer in haar proza. Met de juiste details neemt ze de lezer zonder enige aarzeling mee naar de glamoureuze podia, de verschillende kroegen en theaters en de rosse buurt in Antwerpen, die in deze roman zo’n grote rol spelen. De beschrijvingen van al deze plekken nemen de lezer mee in de wereld van Anna, waardoor het lastig is haar verhaal niet in één keer uit te lezen.
‘Ik ben een smartlap. Luister naar mijn lied.’
Citaten en verwijzingen naar smartlappen sieren het verhaal en tegelijk is het larmoyante verhaal van Anna een levensgeschiedenis die niet zou misstaan in een songtekst voor een dergelijk levenslied. Een smartlap in boekvorm, Van Lierop doet wat ze belooft.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
