Een niet-overtuigende roze bubbel

Daniela Hooghiemstra (1967) is historica en journalist. Haar biografie over wereldverbeteraar Kees Boeke werd genomineerd voor de Erik Hazelhoff Roelfzema Biografieprijs en samen met Dorine Hermans schreef ze verschillende boeken over ons koningshuis. Met Wat echt is maakt Hooghiemstra haar romandebuut.

Vanessa Wondergem heeft een zorgeloos leven als vrouw van rijke zakenman Victor en als klassenmoeder op eliteschool De Droom. Wanneer haar zoon Jasper van deze school af moet vanwege zijn leerachterstand, belandt Vanessa in een crisis; haar leven draaide om De Droom en de wereld daaromheen, nu is ze niemand meer.

Hoofdpersonage Vanessa ligt duidelijk erg met zichzelf overhoop. Irritant vaak herhaalt ze zelf niemand te zijn: “Maar hier lag ze dan op haar sofa. Vanessa Wondergem, de vrouw van Victor en de moeder van Jasper. Zelf niemand.” Soortgelijke opmerkingen komen in Wat echt is vaker voor. Veel zinnen of delen daarvan worden vaak herhaald, soms in iets andere bewoordingen, maar nooit voegt het een diepere laag van betekenis toe aan dat wat gezegd of verteld wordt. Het haalt eerder de vaart uit het verhaal. Daarbij strooit Hooghiemstra met Engelse termen in haar Nederlandstalige debuutroman, een paar keer omdat het past bij het populaire gedrag en bijbehorende taalgebruik van haar personages, maar vaker ook onnodig: “Een heel nageslacht kon zo in oblivion verdwijnen.”

Hoewel Vanessa's rijke ‘vriendinnen’ haar al snel laten stikken - uit het oog, uit het hart -, leest het boek als een script voor Gooische vrouwen. Een zoektocht naar zichzelf, dat is wat er volgens Vanessa moet gebeuren om weer iemand te worden. Maar ze zoekt niet ver, ze is vooral een passief personage dat alles in haar omgeving maar over zich heen laat komen. Zelfs op de momenten dat ze wel haar leven in eigen hand lijkt te nemen of iets probeert te veranderen, zet ze dat niet door en blijft ze op die manier in haar oude bubbel gevangen.

Andere personages spelen een bijrol in de debuutroman van Hooghiemstra, terwijl ze wel van groot belang zijn in het leven van Vanessa. Als een echte biograaf beschrijft Hooghiemstra het leven van Vanessa en laat de rest van haar verhaalwereld achter. We weten niets van Victor en nog minder over haar zoon Jasper, Vanessa lijkt zich hier ook helemaal niet voor te interesseren en laat alles over aan de huishoudster. Buiten haar eigen bubbel is er niets.

Het verhaal over Vanessa springt van de hak op de tak, maar er zijn wel grotere lijnen te ontdekken in de roman. Deze verhaallijnen worden echter nergens duidelijk doorgetrokken, maar vervagen op sommige punten om dan vervolgens wel of niet weer opgepakt te worden. Omdat het geen verhaal van a naar b met een duidelijke spanningsboog of richting is, komt het einde als een grote verrassing. Tegelijk maakt Hooghiemstra deze ontknoping niet af. Wat gebeurt er met Vanessa en Victor na deze onverwachte gebeurtenissen? Er blijven te veel losse eindjes over, zelfs als je fan bent van verhalen met een open einde. Al met al weet Hooghiemstra met haar romandebuut dus niet te overtuigen.