Ierland, homoseksualiteit en een bijzonder leven
De grote stilte was Boynes eerste boek over zijn eigen land: Ierland. Zijn nieuwste roman, Wat het hart verwoest speelt zich voor een groot gedeelte al even dicht bij huis af, in Dublin. De John Boyne (1971) die deze twee boeken schreef is een andere John Boyne dan de auteur van De jongen in de gestreepte pyjama en De jongen op de berg. Zijn laatste romans zijn complexer, zowel qua schrijfstijl als qua structuur. De thema’s en opbouw van Wat het hart verwoest doen denken aan Een klein leven van Hanya Yanagihara en Boyne slaagt erin nergens sentimenteel te worden.
Deze historische roman begint in de jaren ’40 in Ierland en eindigt daar eveneens in het jaar 2015. Cyril Avery vertelt zijn eigen levensverhaal en begint daarmee, onconventioneel genoeg, op het moment dat zijn moeder, zwanger van hem, de kerk wordt uitgeschopt en door haar familie in de steek wordt gelaten. Cyril wordt geadopteerd door de Averys, al zal hij nooit een van hen worden. Ook de rest van Cyrils (homoseksuele) leven gaat niet over rozen, zowel in zijn tijd in Amsterdam als in de Verenigde Staten maakt hij veel mee, om vervolgens weer terug te keren naar zijn vaderland.
Boyne schrijft een geschiedenis van Ierland en tegelijk een geschiedenis over de emancipatie van homoseksuelen in verschillende culturen. Natuurlijk is het niet toevallig dat Cyril begin jaren ’80 in Amsterdam terechtkomt en vervolgens met zijn partner eind jaren ’80 naar Amerika verhuist, op het moment dat aids zich daar als een lopend vuurtje verspreidt. Boyne heeft die locaties nodig om zijn geschiedenis geloofwaardig te maken. Indrukwekkend is echter dat de auteur zijn personages daarbij geen moment uit het oog verliest. Boyne kent zijn personages, en vooral Cyril, door en door en dat maakt het makkelijk je keer op keer in zijn situatie in te leven. Het maakt zijn verhaal sympathiek.
Opvallend is vooral dat de personages van Boyne zich op veel verschillende momenten erg negatief uitlaten over Ierland, vooral over de grote rol van de katholieke kerk, zoals we dat ook terugzien in De grote stilte, maar ook vaak als een land dat ‘achterloopt’ of onveranderlijk en ‘bekrompen is;
“Het beste wat Ierland zou kunnen overkomen zou een tsunami zijn die uit de Atlantische Oceaan komt aanrollen en het eiland met de wraakzucht van een Bijbelse overstroming zou wegspoelen, waarbij alle mannen, alle vrouwen en alle kinderen voorgoed zouden verdwijnen.”
Het verhaal zit op veel plekken vernuftig in elkaar. Over de verschillende jaren heen spelen parallelle verhaallijnen en vergelijkbare gebeurtenissen een grote rol, waarmee Boyne probeert te laten zien dat er eigenlijk in al die jaren vrij weinig veranderd is. Geweld tegen homoseksuelen is hier het duidelijkste voorbeeld van. Boyne weet toevallige ontmoetingen tussen personages heel lang volkomen geloofwaardig te houden, toch wordt zijn verhaal naar het einde toe steeds langdradiger. Na wat voelt als een hoogtepunt moet hij nog te veel losse eindjes aan elkaar knopen, te veel dingen rechttrekken, uitleggen of oplossen en vele flashbacks in de laatste delen om de gaten in zijn verhaal op te vullen voelen dan ook geforceerd. Boyne maakt zijn verhaal te netjes, te perfect af; alles wordt de lezer voorgekauwd en opgelost. De clichématige epiloog die daar vervolgens nog op volgt is een grote afknapper.
Boyne heeft met Wat het hart verwoest toch vooral een belangrijk boek geschreven. Voor lezers die nieuwsgierig zijn naar de geschiedenis van Ierland, of juist meer willen weten over het leven van homoseksuelen in de vorige eeuw. Hoewel het einde tegenvalt, maakt dat de rest van het lijvige boek het lezen niet minder waard. Cyril is een personage dat je niet snel kan vergeten en ook voor de liefhebbers van De grote stilte of Een klein leven is de nieuwe John Boyne zeker een aanrader.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anne Oerlemans
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
