Kwantiteit is geen kwaliteit

‘De een leeft, de ander sterft. Kies maar.’ De tekst op de voorkant van Iene miene mutte  wordt voor diverse stellen een afschrikwekkende waarheid. Ze worden ontvoerd, opgesloten in een ruimte waaruit ze niet kunnen ontsnappen en achtergelaten met een pistool met één kogel. Degene die overleeft, wordt vrijgelaten.
De politie zit met de handen in het haar na de verschrikkelijke uitkomsten van deze ontvoeringen. Waarom gebeurt dit? Wie zit erachter? En zijn de slachtoffers op de een of andere manier met elkaar verbonden?

Iene miene mutte  is de eerste thriller van M.J. Arlidge. Hij schrijft al vijftien jaar scenario’s voor Britse crimeseries. Deze ervaring heeft hem eerder dwarsgezeten dan geholpen bij het schrijven van Iene miene mutte. Het lijkt alsof Arlidge eindelijk de kans zag om zijn personages een verleden mee te geven; iets wat op de televisie minder snel lukt omdat de kijker die personages vaak alleen in het hier en nu meemaakt. Arlidge is zich daarbij eens flink te buiten gegaan. Te veel personages krijgen van hem een getroebleerde achtergrond, zonder dat het iets toevoegt aan het verhaal.

Dezelfde overkill komt ook in het aantal verhaallijnen terug. Arlidge heeft daarvan veel in zijn boek gestopt, alsof hij wil voorkomen dat de lezer vanuit verveling naar een ander boek gaat zappen. Bij de politie alleen is het al een wonder dat men nog tijd overhoudt voor het onderzoek, zoveel zaken worden erbij gesleept. Een politievrouw vindt haar ontspanning in de sm-scène, een ander ontdekt dat ze zwanger is, de derde vlucht in de alcohol omdat hij nog niet verwerkt heeft dat zijn vrouw hem verlaten heeft voor een ander, en dan moet er ook nog gezocht worden naar degene die alle geheimen naar de roddelpers lekt.

De poging van Arlidge om op die manier inhoud te geven aan zijn personages, keert zich tegen hem. Er zit zoveel in Iene miene mutte  dat er voor de lezer geen tijd is om adem te halen. Kwantiteit is ook in dit geval geen kwaliteit.

De plot kent dezelfde gejaagdheid, wat misschien ook een mooi middel is om de lezer niet te veel te laten nadenken over de praktische kant van het ensceneren van de ontvoeringen. Op het eind van het boek wordt er een sprint gemaakt naar de onthulling, die me deed afvragen of ik soms bepaalde feiten gemist had. Maar later bleek dat Arlidge bewust diverse informatie had achtergehouden om de uiteindelijke verklaring meer impact te geven. Dat zou wederom op televisie wel werken, maar een boek vraagt toch een andere spanningsboog, invulling van personages en het delen van informatie met je lezer.

Arlidge is inmiddels bezig met een vervolg op Iene miene mutte. Het is te hopen dat hij daar meer rust in aanbrengt.

Nog een opmerking voor de vertaler: ik weet niet of het letterlijk is overgenomen van de oorspronkelijke tekst, maar iemand op pagina 99 binnen vier regels zowel Ella als Ellie noemen en acht pagina’s later de naam Ellen geven, is een slordige fout.