Verpletterende persiflage op het management
Dubieuze, psychologische rollenspelen zijn niet nieuw. Denkt u bijvoorbeeld aan het beruchte gevangenisexperiment van Zimbardo (1971) of Milgrams gedragstudie van gehoorzaamheid met de vermeende toediening van elektrische schokken (1963). Wellicht interesseerde Pierre Lemaître zich al voor dit soort experimenten, maar zijn directe inspiratie voor Rollenspel vloeit voort uit een aanstootgevende gijzelingsaffaire bij France Télévisions in oktober 2005, waarbij het kader de werknemers op hun loyaliteit testte. Lemaîtres motivatie is echter niet zo belangrijk, het verhaal is zo goed als het is. De doorgewinterde thrillerlezer zal namelijk genieten van deze verpletterende, hoogst bizarre en zwartgallige persiflage op werkloosheid en de macht van managers.
De 57-jarige Alain Delambre, ex-humanresourcesmanager, is sinds vier jaar werkloos. Voor een hongerloontje sorteert hij dozen in een fabriek, drie uur per dag. De armoedegrens al voorbij, staat het water hem en zijn vrouw tot aan de lippen. Als uitgestotenen van de economische maatschappij heeft hun sociale leven het nulpunt bereikt. Midden in deze uitzichtloze situatie reageert Alain op een advertentie voor een betrekking als HR-assistent. Tot zijn verbazing hoort hij als oudere bij het handjevol laatste kandidaten. De adder onder het gras is dat het bedrijf twee vliegen in één klap wil slaan. Tijdens een gesimuleerde gijzeling op de werkplek moeten de HR-kandidaten vijf onwetende topfunctionarissen van het bedrijf op hun moed, stressbestendigheid en trouw beoordelen. Op hun beurt worden de HR-kandidaten door de directie getest op hun capaciteit dit rollenspel achter de coulissen te beïnvloeden c.q. de zwakke en sterke punten van de gegijzelden onder extreme druk bloot te leggen. Nietsontziend en immoreel, maar dat is Alain toevallig ook. Volgens beproefde managementtechnieken bepaalt hij inventief zijn eigen strategie. Voordat de gijzeling begint, is Alain tot in detail op de hoogte van de opdrachtgevers, hun vijf te gijzelen topfunctionarissen en de psychologische stadia die gegijzelden doorlopen.
Rollenspel doet denken aan een moderne versie van het david-en-goliathverhaal, de zwakke tegenover de sterke. Je kunt veel van de op ramkoers liggende Alain vinden, maar gebrek aan moed valt hem niet te verwijten. Je voelt zijn vertwijfeling, maar ook zijn diepe motivatiedrang om terug te keren in de ratrace van de almachtige werkmaatschappij. Voor dit doel is alles geoorloofd. De wijze waarop Alain zijn eigen verdorvenheid keer op keer met enige zelfspot naar de lezer toe verdedigt, getuigt van uitstekend psychologisch inzicht van de auteur.
Lemaître vertelt adembenemend. Moeiteloos prikt hij door de karakters van de machtige bazen heen en markeert hij feilloos de arrogantie van de werkende klasse en het meedogenloze spel dat managers met hun aangeleerde managementtechnieken beoefenen. Maar Lemaître toont ons ook de keerzijden: menselijke zwakte, mentale opdonders, verdriet en ontvankelijkheid. Alles afgeroomd met een vleugje wrange humor. De allergrootste verdienste zit hem echter in de magistrale plotwendingen. Iedere stap van Alain verrast je en elk deel van het in drieën opgesplitste verhaal eindigt met een cliffhanger. Aan het einde van het eerste deel ontkom je niet aan een licht gevoel van teleurstelling. U kunt gerust zijn, dit duurt slechts een luttele pagina en verandert dan in een gevoel van verrukking vanwege de briljant gevonden ommezwaai in deel twee. Chapeau! Er is maar één conclusie mogelijk: Pierre Lemaître won geheel terecht de Europese thrillerprijs 'Prix du Polar Européen'!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anneke Gieling
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
