Baug neemt literair wraak
Straf van de Noorse Birger Baug had best de ondertitel Misdaad en Straf kunnen krijgen. Over deze Russische roman van Dostojevski bestaat een treffende uitspraak: "Dostojevski deelt de mensen in twee categorieën: een eerste groep die de wet overtreedt en daarvoor gestraft (moet) worden. De tweede groep begaat ook misdaden maar staat boven de wet, een soort Übermensch, want voor een groter doel mag je doden."Het is vast geen toeval dat deze Russische roman in Straf een figurantenrol krijgt.
In een chique wijk in Oslo wordt in een badhokje van het Vestkantbad het lijk van de 37-jarige Rossvik gevonden. Wat een natuurlijke doodsoorzaak lijkt, moet al gauw door inspecteur Heming als moord worden behandeld. Als binnen een week meer moorden worden gepleegd, is dit zelfs in Oslo een unicum. Heming voelt intuïtief een samenhang tussen de ogenschijnlijk willekeurige moorden en duikt in het verleden van de betrokkenen. Heming is jong, aantrekkelijk, getrouwd en vader van drie kinderen. Omdat zijn vrouw ook een carrière heeft, schippert hij continu tussen de werktijden van school en crèche. Want Heming haalt de kinderen op en doet zijn deel in huis. Hier toont Baug direct zijn zwakke kant, want een bekwame rechercheur, klemgezet tussen werk en gezinsprietpraat, is niet interessant. Deze manier van schrijven lijkt een tendens omdat het meer de werkelijkheid zou benaderen, maar lezen we geen fictie om juist die werkelijkheid te ontglippen? Gelukkig blijft de schade beperkt en wordt er een mooie kwinkslag aan gegeven.
Wat Baug beter kan, is het prachtig beschrijven van de tweede verhaallijn die teruggaat naar 1982. We belanden midden in een scène waarin de 13-jarige Kris door klasgenoten te grazen wordt genomen; een terugkerende routine en getreiter van de grofste soort. Het getreiter van de etterbakjes escaleert. Hoe wreed zijn pesterijen als Kris best wel snapt wat er mis aan hem is en hij het zijn moeder liever niet moeilijker maakt. Kris drinkt nog liever deze gifbeker tot de laatste slok leeg dan hem met haar of iemand anders te delen. Kris zoekt stilzwijgend bescherming van de wat oudere Gunnar, maar dan is Gunnar ziek en moet Kris alleen van school naar huis ...
De verhaallijnen zijn goed opgezet, vlot en ongecompliceerd. De plot lijkt voorspelbaar maar verrast uiteindelijk toch. Baugs kracht is ons de krachteloosheid van de diep terneergeslagen Kris te laten voelen. Hij gaat hier mooi de diepte in. In een interview vertelt Baug dat een in Noorwegen uit de hand gelopen pesterij, waar hij als journalist nauw bij betrokken was, de basis voor Straf was. Hij schreef het als een soort therapie en uit literaire wraak. Baugs verrassend goede debuut heeft naast spanning ook de zo typerende, rustige uitstraling van de Scandinavische thriller. Nog wat bijschaven aan Heming en dan zouden Baug en Heming wel eens twee grootheden kunnen worden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Anneke Gieling
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
