Ingewikkelde materie, maar wel superinteressant

De titel van het boek - Doe jezelf niet tekort - trok meteen mijn aandacht. Heb ik nog wel eens last van, namelijk ;-) En ik denk vele mensen met mij! Ik was dus heel benieuwd of dit boek me nieuwe inzichten kon geven in mijn eigen overtuigingen en beperkende gedachten. En vooral: hoe ik die dan vervolgens kan omvormen naar meer helpende patronen.

Alles draait in dit boek om het 'levensscript' of ‘het onbewuste levensplan’: een beeld van jezelf dat je je onbewust vormt als kind (zo ben ik, zo werkt de wereld voor mij), en dat vaak een sterke - en meestal beperkende - invloed heeft op je leven als volwassene. Het gaat om bepaalde denk- en gedragspatronen die je als kind ontwikkelt in interactie met je ouders en je omgeving, op basis van wat zij zeggen, wat ze (onbewust) voordoen, en wat je in je omgeving ziet gebeuren.

Zo’n levensscript is een slimme overlevingsstrategie van het kleine kind. Elk kind wil belangrijk zijn voor zijn ouders en gaat zich daar onbewust naar vormen en gedragen. Maar het werkt enorm door in je leven. Vóór alle overwegingen van het gezond verstand bevat dit levensplan al de belangrijkste beslissingen (over hoe je zult leven, hoe succesvol je in je werk zal zijn, hoe je relaties verlopen, hoe het je zal vergaan qua geld, huwelijk, kinderen, schoonheid, etc.). Dit heeft echt veel invloed op ons leven, maar we zijn ons hier nauwelijks van bewust.

Superinteressante materie. Ingewikkeld ook wel. Dat merkte ik ook wel bij het lezen van dit boek. Het is namelijk niet heel makkelijk leesbaar. Dat komt voor een deel omdat de schrijfster de lezer niet met ‘je’ aanspreekt, maar het steeds heeft over ‘cliënten’. Dat maakt de tekst afstandelijker en abstracter, en daarmee ook lastiger leesbaar. Soms had ik ook het gevoel dat het boek meer is gericht op therapeuten dan op ‘de gewone mens’ die van z’n beperkende overtuigingen af wil. Als je de achterflap en het dankwoord leest, krijg je een andere indruk. Maar eigenlijk lijkt de rest van het boek toch meer op coaches en therapeuten gericht. Ook de lessen over hoe je beperkende scripts ombuigt naar nieuwe, positievere scripts, zijn heel theoretisch en daardoor lastiger toe te passen als je zelf geen therapeut ben.

Vooral deel 1 is vrij lastig leesbaar. Bij het maken van aantekeningen merkte ik dat de structuur niet helemaal lineair liep; een beetje van de hak op de tak. Van ‘wat is een script’ naar'physis' en weer terug naar ‘wat is een script’, maar dan weer iets meer de diepte in. Deel 2, dat inzicht geeft in alle mogelijke levensscripts (hoe ziet het eruit, hoe vormt het zich, hoe kom je van je beperkende patronen af) is logischer opgebouwd en geeft veel voorbeelden, waardoor het allemaal makkelijker te begrijpen is.

Ondanks de wat lastig leesbare schrijfstijl is dit wel echt een heel interessant boek. Ik heb het volledig samengevat, omdat er heel veel interessante inzichten in zitten. Bovenal geeft het weer nieuwe inzichten in jezelf en de mensen om je heen. Waarom doe je zoals je doet?

Het is ook echt wel een boek waarvan ik denk: had ik het maar eerder gelezen, toen mijn kinderen nog jong waren. Ik had me graag bewuster geweest van de (mega-)impact die kleine opmerkingen of zelfs non-verbale uitingen op je kinderen kunnen hebben. Hoe liefdevol je iets ook bedoelt, de kleinste gebaren, gedragingen en zelfs complimentjes kunnen negatieve impact hebben op het levensscript van je kind.

Kortom: je moet echt even goed de tijd nemen om dit boek in je op te nemen, maar dan is het ook zeker de moeite van het lezen waard voor iedereen die voelt dat hij of zij zichzelf onbewust nog tekortdoet.