De rauwe rafelrand van verdriet

Het leven is niet makkelijk voor de elfjarige Paloma. Haar moeder is overleden, waarop haar vader gestopt is met werken en hard op weg is fulltime alcoholist te worden. De hoog-intelligente Paloma (ze zit al in 4VWO) besluit een idee van haar al even briljante moeder te verkopen tijdens de Big Wise Day. Met dat geld wil ze haar vader redden, maar eerst moet er een hachelijke reis naar Amsterdam ondernomen worden. Met geit Napoleon.

Cees van den Berg was muzikant, recensent en interviewer voor hij in 2016 debuteerde als kinderboekenschrijver. Paloma is – net als voorgaand boek Gevonden – voor de 10 tot 12-jarigen en stipt volwassen onderwerpen aan gecombineerd met een goede dosis humor. Niet zozeer in de vorm van geit Napoleon, waarvan het nooit helemaal duidelijk wordt wat zijn verhaalfunctie is afgezien van een overdaad aan scheetjes-grappen, maar in de zwierige mevrouw Tini Hoedjes.

Dat zo’n klein geel autootje zo hard kan!
‘Spannend,’ zegt mevrouw Hoedjes opgewonden.
Volgens mij ruik ik verbrand rubber.

Waar Van den Berg in Gevonden nog te veel tegelijkertijd wilde doen, is Paloma veel rechtlijniger en rustiger. Zijn thema’s komen daardoor ook goed uit de verf. Het verdriet om de dood van Paloma’s moeder is rauw en echt, en Van den Berg toont met rake scènes niet alleen hoe verdriet zich kan oppotten, maar ook verwerkt kan worden. Waar Paloma – en later haar vader – naartoe bellen wordt nooit duidelijk en juist dat is mooi.

Paloma’s missie om haar moeders idee te verkopen brengt de nodige luchtigheid in het verhaal. Haar plan mondt uit in een doldwaze rit die de elfjarige eerst naar Amsterdam en vervolgens naar Utrecht brengt. Naast haar geit Napoleon pikt ze ook de voorgenoemde mevrouw Hoedjes en straatschoffie Nelson op. Beide personages zijn net als Paloma en haar vader goed uitgewerkt. Allen hebben ze een goede mix van fijne en slechte karaktertrekken, waardoor het boek gaat leven.

‘We hadden een deal, papa. Je zou me brengen. In plaats daarvan lag je vanmorgen vroeg om de wc-pot heen. Helemaal out (…) Ga nou niet huilen, papa, straks begin ik ook. Niet doen. Stop. (…) Snuit je neus even. (…) Goed zo. (…) Nee, blijf maar thuis. We kunnen de situatie nu niet meer veranderen.’

Minder sterk is Van den Berg in het afwikkelen van zijn verhaal. Paloma komt enkel betrokken en behulpzame mensen tegen. In het begin wordt dit nog gebalanceerd door de pittige relatie met haar vader, die haar huilend opbelt nadat hij weer eens dronken een belofte heeft verbroken. Wanneer iedereen samenkomt om Paloma en haar vader te helpen, valt het rauwe echter weg en is de oplossing verrassend vrij van obstakels. Ook is Van den Berg wat geneigd alles met het gouden randje van perfectie op te lossen.

Meer is er echter niet op Paloma aan te merken. Het kinderboek is indrukwekkend en kan voor een groot deel bogen op goed uitgewerkte personages en een emotioneel krachtige toon. De balans is goed gedurende de eerste helft en zwakt daarna wat af, maar toch blijft het verhaal overeind. Van den Berg gaat op een invoelende manier om met rouw en weet naast het kind ook de volwassene te raken met Paloma.