Een appel voor de wereldburger van nu
Adam Burger is tijdelijk, maar dat kan ook al anderhalf jaar zijn, aan de kust van Zuid-Afrika. Hij heeft de behoefte om zijn verhaal te vertellen en zo ontstaan er twee verhaallijnen, één cursief waarin Adam in de taal van herinnering terugkijkt op zijn leven wat hij deelde met Sybille, zijn geliefde vrouw, die door de overheid een dodelijke injectie heeft gekregen, omdat ze zonder vergunning een bijbel had. De andere verhaallijn is minder poëtisch, korte zinnen in de tegenwoordige tijd en daarin volgen we Adam Burger in het hier en nu. Zijn dagelijks leven komt in een stroomversnelling als hij wordt betrokken bij het verzet tegen de econocratie, de bestuursvorm die dan gangbaar is.
De roman bestaat uit drie delen. In het eerste deel Fladderen worden de twee verhaallijnen nog met elkaar afgewisseld. In het tweede deel Vliegen, neemt de actie het over en is er geen tijd meer voor reflecties. Adam Burger wordt gevraagd als arts om te helpen op een geheime locatie om een van de verzetshelden te opereren. De Gardisten (geheime politie) komen erachter en er ontstaat een wilde achtervolging met een dramatische ontknoping in deel 3 Landen. Hier komen de reflecties van Adam Burger weer terug, maar het is de vraag of de lezer dan genoeg van Adam Burger weet om zijn daden te kunnen begrijpen.
In een land zonder vogels schetst een toekomst zoals die best wel eens zou kunnen zijn. Niet alleen de elementen van klimaatverandering, maar juist de uitholling van de democratie, het creëren van een nieuwe veilige samenleving waarbij iedereen het goed krijgt en hoe we daar komen, klinkt logisch. Adam Burger realiseert zich te laat hoe onverschillig hij was ten opzichte van al die veranderingen. Juist dat zorgt voor kippenvel. “Zo is de mensheid, als wij het maar goed hebben, stellen we bij de rest niet te veel vragen.” Het is tegelijk het gebrek aan idealisme bij de hoofdpersoon, wat mij stoort tijdens het lezen, wat mij het gevoel geeft door zulke mensen komen we straks in zo’n maatschappij. Maar het is ook de vraag of ik dat al lezend wel goed heb begrepen.
Harry Kalmer was een Zuid-Afrikaanse schrijver, die ik nog niet kende. Hij schreef voornamelijk in de Afrikaans en heeft meerdere boeken en toneelstukken op zijn naam staan. Hij brak pas door bij het grote publiek toen hij A thousand tales of Jo’burg schreef. Zijn eerste roman in het Engels. Iemand typeerde Kalmer als een auteur die buiten de box schrijft. Hij was niet Afrikaans genoeg voor zijn Afrikaanse lezerspubliek en toen zijn boeken in het engels vertaald werden, beschouwde ze zijn boeken als te Zuid-Afrikaans voor buitenlandse lezers.
In een land zonder vogels is een boek wat wel degelijk de landgrenzen van Zuid-Afrika overstijgt. Hoewel ik er typische Zuid-Afrikaanse dingen in herken, zoals de namen van supermarkten, de gewoonte om naar de kust op vakantie te gaan en het wonen achter hoge hekken voorzien van alle comfort, appelleert een land zonder vogels wel degelijk aan de wereldburger, zeker aan hen die onverschillig tegenover de maatschappelijke problemen staan. Het heeft een vlotte schrijfstijl, korte zinnen, veel dialoog, waardoor het makkelijk leest. Hier en daar zijn er zelfs mooie zinnen, die een diepere laag verraden.
Harry Kalmer is in 2019, slechts 64 jaar oud, overleden en dit is zijn laatste boek. Het voelt best raar om een boek te lezen waarin Harry zelf oud had kunnen worden en wat niet is gebeurd. Opvallend is dat Adam Burger en Harry Kalmer tegelijkertijd hun dienstplicht hebben vervuld. Harry Kalmer was wel degelijk een maatschappij kritische schrijver. Het is dus de vraag of Adam Burger werkelijk geen idealisme kent. Uiteindelijk wordt ook Adam Burger ergens door gedreven, daarom vertelt hij zijn verhaal.
Een boek om te bespreken met anderen. Ik kreeg van de uitgever Manuzio een leesexemplaar om deze recensie te kunnen schrijven. Rob van der Veer heeft het op een prettige manier vertaald. #credits
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Antoinette Schram
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
