Ik ben blij dat ik het boek heb gelezen. Ik ben ook heel blij dat ik het uit heb.

Oei wat een pittig boek. Niet dat het moeilijk leest, maar het weegt zo zwaar op de lezer dat indringend een understatement is. De tweede helft van het boek beschrijft pagina’s en hoofdstukken lang de verschrikkingen van de concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog. En wel zo dicht op de huid van de hoofdpersonen dat je de kampen bijna ruikt, voelt en ziet. Het verhaal is zo verschrikkelijk troosteloos dat het respect voor de slachtoffers van de holocaust je aanzet om toch door te lezen. En niet omdat het niet goed geschreven zou zijn, integendeel, het verhaal is overdonderend.

Het verhaal moet verteld blijven worden. Daarom is dit boek ook een waardevolle toevoeging aan de Nederlandse Literatuur, terwijl er toch al veel grote werken zijn die de Tweede Wereldoorlog als thema hebben. Maar hoe in dit boek de concentratiekampen beschreven zijn ken ik persoonlijk niet van andere Nederlandse boeken. De familie Frank speelt hierbij een belangrijke bijrol.

Kortom: een verhaal dat gelezen moet worden. En niet alleen omdat het goed geschreven is. Maar om recht te doen aan de Joodse slachtoffers van deze verschrikkelijke periode uit onze geschiedenis.

Het voelt bijna ongepast om toch ook kritisch te zijn op het boek. En begrijp me niet verkeerd: het is een groots boek. Maar de eerste helft is lichtvoetig en anekdotisch. Veel anekdotes lijken haast overbodig, of hebben als functie om context voor de test van het verhaal te bieden. Maar als je dat timbre wat gewent bent overvalt de verhaallijn na de arrestatie je rauw. Dan escaleert het boek snel van troosteloos naar ronduit afgrijselijk. En steeds als je denkt dat het niet erger kan blijkt dat naïef. Wat is de Tweede Wereldoorlog toch onvoorstelbaar verschrikkelijk geweest.

Ik ben blij dat ik het boek heb gelezen. Ik ben ook heel blij dat ik het uit heb.