Een anekdotische coming of age zonder al te veel diepgang

Wees onzichtbaar is een boek dat de jeugd en het opgroeien van Metin beschrijft. Geboren in Izmir, via Duitsland in de Amsterdamse Bijlmer terechtgekomen. Het is een boek dat gemakkelijk leest, maar dat ook behoorlijk anekdotisch is, waarbij de samenhang tussen de anekdotes niet zo heel hecht is. Dat komt het boek niet ten goede, al schetst het boek door alle anekdotes heen wel een lijn die centraal lijkt te staan: de relatie tussen Metin en zijn vader. Die vader is nogal eigenzinnig en markant; de relatie met zijn zoon is op zijn minst grillig te noemen.

Maar er ontbreekt ook veel in het boek: een diepere uitwerking van waarom de vader is zoals hij is bijvoorbeeld. Ja, een communistische Zaza zonder opleiding uit Izmir... Maar waarom communist? Waarom zo excentriek? Wat heeft dat veroorzaakt? Eigenlijk wordt dat in het verhaal helemaal niet duidelijk. Het zelfde geldt voor de moeder; die komt gedurende het boek tot ontwikkeling (van ongeschoold tot een succesvolle carrière in het ziekenhuis), maar de emotionele ontwikkeling blijft erg verborgen, al kun je zien dat met het maatschappelijke succes haar zelfbewustzijn toeneemt. Maar hier had het boek veel meer diepgang kunnen krijgen. En dat geldt al helemaal voor de zus. Die speelt een minimale bijrol en dat is zonde. Als lezer krijgen we geen idee van hoe zij denkt, wie ze is, welke rol ze in het gezin speelt, et cetera. Een gemiste kans.

Het boek is ook plots afgelopen, alsof de auteur er ineens klaar mee was. Metin loopt jaren later nog eens door de Bijlmer, ziet dat alles is veranderd en dat was het dan. Het zelfde geldt voor vrijwel elk karakter dat voorbij komt: van niemand weet je hoe het afloopt; elk karakter heeft een open eind (meneer Rolf, Kaya, Sanne). Persoonlijk vind ik dat wel erg onbevredigend. Kortom: al was het een goed leesbaar boek en in de kern ook interessant, toch zitten er zoveel losse eindjes in en eindigt het boek zo plots dat ik de hele hoge scores die het boek van anderen krijgt eigenlijk niet helemaal goed begrijp.