Tussen droom en werkelijkheid

De Zweedse auteur Lydia Sandgren ( 1987) debuteerde in 2020 met haar lijvige roman Verzamelde Werken, wat haar in datzelfde jaar de Augustprijs, de belangrijkste Zweedse literatuurprijs opleverde. De jury beoordeelde het boek als ‘een liefdesverklaring aan de literatuur’. Lydia Sandgren groeide op in het westen van Zweden als oudste kind in een gezin met zeven kinderen. Ze woonde een jaar in Frankrijk, studeerde een jaar filosofie voordat ze aan haar 5-jarige psychologie opleiding begon. Ze werkt nu in een psychiatrische kliniek in Göteborg waar ze ook woont. Zij heeft 10 jaar gewerkt aan haar debuut wat zich ook grotendeels in Göteborg afspeelt.
In Verzamelde Werken leren we de gedachten, gevoelens en verlangens kennen van Martin Berg als tiener en volgen we hem in zijn ontwikkeling tot man van bijna 50 jaar. Op de middelbare school ontmoet hij Gustav Becker, er ontstaat een zeer intensieve vriendschap. Martin heeft de wens om schrijver te worden, echter het lukt hem niet om ooit iets echt af te maken en succesvol te zijn, hij wordt uitgever. Zijn vriend Gustav is wel succesvol in het realiseren van zijn jeugddroom: hij wordt een gevierd kunstenaar. De derde hoofdpersoon is Cecilia Wikner, Martin leert haar kennen als student en krijgt een relatie met haar. Cecilia wordt de muze van Gustav. Cecilia trouwt met Martin en krijgt twee kinderen met hem. Een dochter Rakel en een zoon Elis. En dan is ze op een dag verdwenen. De verdwijning van Cecilia is het grote mysterie van het boek wat dochter Rakel tracht op te lossen.
In de vier decennia die het boek beslaat komt naar voren dat ook voor Martin Berg tussen dromen en daden praktische bezwaren staan, waardoor zijn leven anders verloopt dan waarvan hij als jongeling droomde. Om dit niet continue onder ogen te hoeven zien sluit hij geregeld zijn ogen voor de realiteit en droomt verder.
En daarmee is Martin Berg een heel ‘gewoon’ mens, wat het aangenaam, want herkenbaar, maakt om hem te volgen in de loop van zijn leven. Het wordt steeds meer duidelijk wie Martin Berg is, waarom hij geworden is wie hij is en waarom hij doet wat hij doet. En dat zijn grootste angst om niet zijn potentie ten volle te benutten een angst is die velen met hem zullen delen. Daarmee is Verzamelde Werken een ode aan de ontwikkeling van een mens, een boek vol levenservaring, waarbij kunst en literatuur deze levenservaring verdiepen in pogingen de rauwe realiteit van het alledaagse leven te ontstijgen.