Intense en kwetsbare beleving geschilderd in beeldspraak

Dàt kwam binnen, het roman ‘Stemmen’ van Naomi Rebekka Boekwijt. Prachtige zinnen, intense emoties en de ervaring van het beleven van een psychische kwetsbaarheid, allemaal in één boek. Herkenbaar en vol gevoel geschreven. Kortom, de volledige beleving.

‘Stemmen’ gaat over Sis, een jonge vrouw met een psychische kwetsbaarheid. De schrijfster neemt je vakkundig mee in de leefwereld van Sis, die soms bestaat uit herbelevingen en dissociaties, en dan weer uit echte contacten met mooie mensen. Om de momenten van kwetsbaarheid uit te drukken, gebruikt Boekwijt vooral beelden; een woud, ijs, de nacht als entiteit. Als Sis’ emoties niet meer in woorden zijn uit te drukken, dan brengen de terugkerende beelden uitkomt. Meer dan dat zelfs. Bij vlagen schildert ze met woorden.

Twee voorbeelden:
“Het donker is een lastig iets om te bedwingen. [...] Ik heb het donker nooit begrepen als een afwezigheid van licht, maar als een entiteit. Het donker heeft ogen. Kan kwaad in de zin hebben. Tovert met angst en vrees.”
“Het kleine meisje begint te neuriën om de woorden te overstemmen. Zij heeft zelf geen woorden. Geen stem. Vader is de meester van de taal. Hij weet hoe hij mooie woorden lelijk moet maken. Hoe hij niets hoeft te zeggen en daarmee alles zegt. De stem van het meisje wordt in de kiem gesmoord. Alles wat ze zegt kan tegen haar gebruikt worden. Zij is een slecht mens. Een rotte appel. Vuil dat aan de straat moet.”

Na een paar dagen begint er echter iets te knagen. Bijvoorbeeld waarom het boek zich niet alleen op Sis en haar hulpverlener Hanne richt. De genummerde hoofdstukken zijn vanuit Sis geschreven. In de ongenummerde hoofdstukken krijgen ook de andere personages krijgen een stem. Niet alleen Hanne, die je daardoor wat beter leert kennen, maar ook de personages met een kleinere rol. We zien Sis vanuit hun oogpunt, maar de vraag blijft bestaan waarom dit nodig is.

Ook het einde van het boek is wellicht voer voor discussie. Blijft de auteur net binnen de grenzen van wat je geloofwaardig en passend vindt of gaat ze daar net overheen? Boekwijt zoekt de grens op. Wat voor een lezer je bent, bepaalt waarschijnlijk of je vindt dat ze het kwetsbare evenwicht behoudt.

Bovengenoemde aanmerkingen doen gelukkig niets af aan het feit dat dit een zeer lezenswaardige roman en een intense leesbelevenis oplevert. Niet alleen vanwege de inhoud, maar ook door de prachtige taal en beeldspraak.