Jan Wolkers

Het is zomer 1969. Ik loop met de zwager van mijn broer – laten we hem René noemen – door de Bijenkorf in Rotterdam. Mijn broer is er waarschijnlijk ook bij. Behalve dat ze op de begane grond van de Bijenkorf in Rotterdam heerlijke snuisterijen hebben voor iedereen die wel eens een leuk verjaardagscadeautje wil kopen, zoals de Newton’s Cradle met z’n balansballen, hebben ze er ook een grote boekenafdeling. In Amsterdam zit de boekenafdeling op de derde verdieping, waar ik vele jaren later een dichtbundel heb laten signeren door Hans Warren, maar dat terzijde. En midden op die boekenafdeling staat in 1969 een enorme stapel Turks Fruit van Jan Wolkers, dat net uitgekomen is. ‘Een prachtig boek! Moet je echt lezen,’ zegt René in het voorbijgaan.
Ik weet niet of ik direct aan de remmen getrokken heb en het boek gekocht heb, want die René is op het gebied van lezen en muziek voor ons wel een werelds icoon, waaraan wij ons enorm optrekken, want wij moeten het als jongens van de kerk qua muziek en boeken toch echt vooral hebben van de psalmen en de bijbel. Natuurlijk luisteren we wel naar de Top 40 en hebben we allemaal Kort Amerikaans gelezen, maar moderne muziek en literatuur worden keihard bestreden in boeken zoals Een boos en overspelig geslacht, van Gert Slings: Hoe het doorsnijden van de banden met God kan leiden tot een onvoorstelbare leegte. Wij zijn meer aan het verdedigen dan aan het lezen en luisteren zelf.
Anyway, ik weet niet meer precies wanneer ik Turks Fruit voor het eerst lees, maar ik denk begin jaren zeventig, wanneer ook mijn eerste grote liefde voorbijkomt. Ik heb het boek denk ik wel vijf of zes keer gelezen, iedere keer weer uitleggend dat het boek niet gaat over seks, maar over verlies en de onherroepelijkheid van de dood die voor ons allemaal elke dag een stapje dichterbij komt. Wanneer de film uitkomt staat die ook gelijk op nummer een en wordt het schrijftalent van Jan Wolkers nog maar eens dik onderstreept, al ziet hij zichzelf meer als beeldhouwer.