Een zeer welkom boek

We leven in uiterst 'interessante' tijden. Ik zal niet de enige zijn die de draad een beetje is kwijtgeraakt en zich afvraagt of wat er nu allemaal in de wereld gebeurd a) 'normaal' is en b) waar dit in hemelsnaam toe zal leiden.
Gelukkig zijn er verstandige, goed geïnformeerde en geduldige leraren beschikbaar die de chaos van onze tijd kunnen duiden en zinnige antwoorden kunnen geven op de vraag "en wat nu?" Timothy Snyder behoort absoluut tot deze categorie.

In 'On Freedom' probeert hij het idee van 'vrijheid' te ontleden. Waar hebben we het concreet over wanneer we het over 'vrijheid' hebben? En wat zijn de vereisten voor 'vrijheid'? Snyder maakt om te beginnen een onderscheid tussen negatieve vrijheid (de afwezigheid van vermeende belemmeringen voor jouw persoonlijk vrijheid: de regering, wetgeving, de belastingdienst, andere mensen en dergelijke ) en positieve vrijheid (de randvoorwaarden om mensen de gelegenheid te geven om hun leven zo in te richten dat ze kunnen groeien en bloeien - en dan hebben we het over álle mensen en niet alleen over jou, dus nee; positieve vrijheid is niet hetzelfde als een grenzeloos bestaan). Vervolgens schetst hij in vijf hoofdstukken deze randvoorwaarden voor positieve vrijheid: soevereiniteit, onvoorspelbaarheid, mobiliteit, feitelijkheid en solidariteit. Tot slot een hoofdstuk over burgerschap en overheid (dit laatste vooral gericht op de situatie in de VS).

Een uiterst rijk boek dat genoeg stof tot nadenken geeft. De enige reden dat ik het vier sterren geeft in plaats van vijf is dat de opzet van het boek het exposé niet erg helder en lastig leesbaar maakt. Het is evenwel de intellectuele inspanning meer dan waard. Van harte aanbevolen!